بررسی عوامل موثر بر ایجاد روحیه کارآفرینی در دانشجویان مراکز آموزش علمی کاربردی شیراز و ارائه راهکارهای مناسب

با توجه به اینکه کارآفرینی و اشتغال در روند رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها نقش و تاثیر به سزایی دارد، دولتها برای آموزش کارآفرینی به نیروی انسانی در جامعه تلاشهای قابل توجهی را از خود نشان میدهند. در سالهای اخیر در کشورمان نیز بسیاری از دانشگاهها با ایجاد مراکز کارآفرینی و توسعه آموزش کارآفرینی به دانشجویان و برگزاری دوره های مختلف آموزشی کوشش فراوانی کرده اند دانشگاهها میتوانند ضمن ارائه آموزشهای علمی و تخصصی به دانشجویان و یا طراحی دروس کارآفرینی برای همه رشته های تحصیلی به پرورش خصلتهای کارآفرینانه و مهارتهای مدیریتی در فارغ التحصیلان خود موجب افزایش میزان عرضه کارآفرین به بازار کار شوند تا با شناخت فرصتهای تازه، زمینه های تحقق فرآیندهای خلاقانه را فراهم کنند بنابراین آماده سازی در مورد کارآفرینی نباید بعد از فارغ التحصیلی باشد بلکه این امر باید در حین تحصیل انجام شود تا روحیه کارآفرینی در دانشگاهها پرورش داده شود آندرسون،۲۰۲۱). توجه به فرآیند کارآفرینی در دانشگاهها تا آنجا اهمیت دارد که سازمان علمی آموزش ملل متحد در چشم انداز آموزش عالی برای قرن بیست و یکم، دانشگاههای نوین را این گونه تعریف کرده است جایگاهی که در آن مهارتهای کارآفرینی به منظور تسهیل قابلیتهای دانش آموختگان و برای تبدیل شدن به ایجادکنندگان کار توسعه می یابد بلاک و استامپف۲، ۲۰۲۲). دلایلی که ضرورت و نیاز به ارائه درس کارآفرینی در دانشگاهها را شکل میدهد عبارت است از تقویت ساختارهای دانایی محور در تولید علم و فناوری توجه به تولید ثروت از طریق دانش افزایی ایجاد توان شناسایی نیازهای فراسازمانی، پرورش فرهنگ کارآفرینی ایجاد توانایی کارگروهی بالا بردن توان ارزش آفرینی آشنایی با منابعی که به دانشجویان در راستای شناسایی فرصتهای جدید و ایجاد توان پردازش ایده های نو (رضایی، ۱۴۰۲). از دیگر عوامل موثر بر ایجاد و ارتقا سطح روحیه کارافرینی میتوان به ایجاد توانایی ارزیابی اقتصادی طرحهای تجاری شناسایی تحولات در نیازهای جامعه، درک مفهوم کارآفرینی در ارتباط با توسعه اقتصادی ایجاد و تقویت برخی بسترها و ظرفیتهای بالقوه برای مسائل علمی حل نشده، تشویق و گسترش خلاقیت برای خلق کسب و کارهای جدید اشاره نمود افخمی و ایمانپور، ۱۴۰۱). در آغاز قرن بیست و یکم، جهان اهمیت بیشتری به توسعه پایدار داده است. با توجه به اینکه بیکاری و به ویژه در میان ،جوانان، یکی از بزرگترین مشکلات می باشد لذا دانشگاهها نقش مهمی را در توسعه پایدار از منظر کاهش بیکاری ایفا میکنند شواهدی وجود دارد که نشان می دهد در سراسر جهان ، علاقه دانشجویان به انتخاب کارافرینی به عنوان یک گزینه شغلی در حال افزایش است. در حالی که علاقه به مشاغل سنتی در شرکتهای بزرگ به تدریج در حال کاهش است(کوراتکو۲۰۲۱،۳). امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا دانشگاهها محل آموزش مدیران تجار دانشجویان و حتی زنان خانه دار میباشند. علاوه بر آن دوره های آموزش کارآفرینی نه تنها جای خود را در بستر دروس دانشگاهی باز نموده بلکه دوره های ابتدایی و متوسط را نیز مورد توجه قرارداده است. محور این آموزشها ایجاد روحیه کارافرینی و کسب و کار و تلاش در کسب موفقیت های اقتصادی میباشد رنجبریان و عباسی، ۱۳۹۹). به طور کلی همراه با آشکار شدن نقش و تاثیر کارآفرینی بر روند اشتغالزایی و رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته تلاش در جهت آموزش و تعمیم دانش و روحیه کارآفرینی در میان دانشجویان شدت گرفته است. هدف از آموزش کارآفرینی تربیت افرادی است که بتوانند پس از تکمیل تحصیلات خود افرادی موسس باشند و کسب و کاری را ایجاد نمایند صادقی و میرزاده (۱۴۰۲) تجارب کشورهای توسعه یافته نشان میدهد که کارافرینی برای توسعه کشورها و همچنین بخشهای مختلف صنعت ضروری است دانشگاه به عنوان یک نهاد محوری در جامعه می تواند در توسعه کارافرینی مشارکت حیاتی داشته باشد عزیزی و عزیزی، ۱۳۹۹). در سوئد آموزش و یادگیری فرهنگ کارافرینی در آموزش عالی به طور گسترده در راستای ارتقا سطح روحیه کارافرینان با توجه به عوامل فردی را شامل می شود. در ترکیه حمایت ساختاری و سازمان یافته برای دانشجویان دانشگاه که مشاغل خود را شروع میکنند بسیار حیاتی است. در ژاپن با تصویب قوانین و مقررات و پیاده سازی سیاستهایی که جو کسب و کارهای نوپا را بهبود میبخشد از ایجاد فرهنگ کارافرینی حمایت میشود (لوتهانس و استاکوویچ ۲۰۲۳) باید توجه داشت که تقویت روحیه کارآفرینی بیش از همه در نسل جوان و به تبع آن در میان دانشجویان حائز اهمیت و ضرورت دارد بویژه آنکه دانشگاهها در جامعه ایران در حال حاضر نسل سوم خود یعنی دانشگاههای کارآفرین را تجربه میکنند با توجه به آنچه که بیان شد پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر ایجاد روحیه کارآفرینی در دانشجویان مراکز علمی کاربردی شیراز و ارائه راهکارهای مناسب، انجام شده و محقق درصد درصد است دریابد که آیا بین عوامل فردی ،آموزشی سازمانی و فراسازمانی با روحیه کارآفرینی دانشجویان رابطه وجود دارد یا خیر.

کلیدواژه ها:

روحیه کارآفرینی ، عوامل فردی ، عوامل آموزشی ، عوامل سازمانی ، عوامل فراسازمانی