تحلیل اثربخشی مدل های بازی محور بر توسعه مهارت های قرن بیست ویکمی در دانش آموزان مقطع دبستان

با شتاب روزافزون تحولات فناورانه و پیچیدگی های زیست در عصر حاضر، پرورش مهارت های قرن بیست ویکم نظیر تفکر انتقادی، خلاقیت، همکاری و سواد دیجیتال، به ضرورتی اساسی در نظام های آموزشی تبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش بازی محور بر توسعه این مهارت ها در دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی استان البرز انجام شد. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون–پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی سال تحصیلی ۱۴۰۲–۱۴۰۳ بود که با نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، ۱۸۰ نفر انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (۹۰ نفر) و کنترل (۹۰ نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش طی ۸ هفته (دو جلسه ۴۵ دقیقه ای در هفته) آموزش علوم و ریاضی را با استفاده از مدل بازی محور مبتنی بر چالش های تدریجی، بازخورد فوری، روایت داستانی و سیستم پاداش گذراندند؛ گروه کنترل آموزش سنتی دریافت کرد. داده ها با استفاده از پرسشنامه مهارت های قرن بیست ویکم بربریچ و تامپسون (۲۰۱۹) و چک لیست مشاهده کلاسی گردآوری و روایی و پایایی ابزار تایید شد. تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد آموزش بازی محور اثر معناداری بر بهبود تفکر انتقادی (η²=۰.۳۷)، خلاقیت (η²=۰.۴۴)، همکاری (η²=۰.۳۵) و سواد دیجیتال (η²=۰.۳۹) نسبت به گروه کنترل دارد (۰.۰۰۱ > p). یافته ها بیانگر آن است که ادغام عناصر بازی در فرایند تدریس می تواند رویکردی کارآمد برای توانمندسازی دانش آموزان و تحقق اهداف برنامه درسی مبتنی بر مهارت های قرن بیست ویکم باشد.

کلیدواژه ها:

یادگیری بازی محور ، مهارت های قرن بیست ویکم ، آموزش ابتدایی ، انگیزش درونی ، یادگیری فعال