اعتبار یگانه نسخه چاپی کامل حقائق التفسیر از روی نسخه خطی فاتح مبتنی بر نسخه های خطی: بررسی انتقادی

چکیدهمقاله حاضر درصدد بررسی اعتبار یگانه نسخه چاپی کامل از کتاب حقایق التفسیر و میزان تطابق آن با نسخه های خطی است. این کتاب به عنوان یکی از مهم ترین نوشته های تفسیری با رویکرد صوفیانه و باطنی، ازجهت همین رویکرد وهمچنین شخصیت مهم وبزرگ نویسنده آن عبدالرحمن سلمی همواره موردتوجه ویژه دانشمندان بوده است. اشتمال این کتاب برحدود ۳۶۰ روایت از جعفربن محمد توجه به این کتاب را دوچندان کرده است. امروزه تنها یک نسخه چاپی از این کتاب موجود است که مبنای بسیاری از تحقیقات در مورد محتوای آن قرارگرفته است. این نسخه توسط سید عمران در سال ۱۴۲۱ ق به چاپ رسیده است. این نسخه با نسخه خطی مورداستفاده سیدعمران و همچنین سایر نسخ خطی مقابله شده است. یافته های حاصل از این مقابله که با روش توصیفی،تحلیلی و با رویکرد منتقدانه به دست آمده، نشان می دهد که این یگانه نسخه چاپی حقایق به هیچ روی قابل اعتماد نبوده و محققان را از مراجعه به نسخ خطی اصیل کتاب بی نیاز نمی کند. اشکالات واردبر نسخه خطی همچون افتادگی های بزرگ ومتعدد، اشکالات ادبی و حرکت گذاری در استنساخ و اشکالات وارد بر بدخوانی های محقق ازنسخه خطی که موجب ازقلم افتادن متن کتاب شده و همچنین بی دقتی در استخراج محتوای نسخه خطی ازجمله چنین اشکالاتی است.

کلیدواژه ها:

نسخه چاپی حقایق التفسیر ، نسخ خطی ، ابوعبد الرحمن سلمی ، سید عمران ، نسخه شناسی