چالش های اخلاقی و حریم خصوصی دانش آموزان در محیط های هوش مصنوعی

گسترش روزافزون فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی در آموزش وپرورش فرصت های متعددی را برای بهبود کیفیت یادگیری، شخصی سازی آموزش و تسهیل مدیریت آموزشی فراهم کرده است. بااین حال، استفاده گسترده از این فناوری ها در محیط های آموزشی، چالش های اخلاقی و نگرانی های جدی پیرامون حفظ حریم خصوصی دانش آموزان را به همراه داشته است. یکی از مهم ترین مسائل، جمع آوری و ذخیره سازی گسترده داده های شخصی و آموزشی دانش آموزان است که در صورت نبود قوانین شفاف و سازوکارهای امنیتی، می تواند به نقض حریم خصوصی و حتی سوء استفاده منجر شود. همچنین، الگوریتم های هوش مصنوعی ممکن است دارای سوگیری های پنهان باشند که به تبعیض آموزشی، کاهش عدالت تحصیلی و ایجاد فرصت های نابرابر برای گروه های خاص منجر می شود. از سوی دیگر، نظارت بیش ازحد و استفاده کنترل گرایانه از داده ها می تواند به کاهش حس اعتماد و امنیت روانی دانش آموزان بینجامد. چالش های اخلاقی دیگری همچون شفافیت در تصمیم گیری الگوریتمی، مسئولیت پذیری توسعه دهندگان و معلمان در قبال نتایج سیستم های هوشمند، و ضرورت آموزش سواد دیجیتال به دانش آموزان و معلمان برای استفاده آگاهانه از این ابزارها نیز اهمیت ویژه ای دارند. در این راستا، ایجاد چارچوب های قانونی و اخلاقی روشن، شفاف سازی نحوه استفاده از داده ها، تضمین امنیت اطلاعات، و توجه به عدالت آموزشی از جمله راهکارهای کلیدی برای کاهش این چالش ها به شمار می رود. بنابراین، اگرچه هوش مصنوعی می تواند فرصت های ارزشمندی برای ارتقای فرآیند یاددهی–یادگیری فراهم کند، اما بدون توجه به ملاحظات اخلاقی و حریم خصوصی، نه تنها نتایج مطلوبی به همراه نخواهد داشت، بلکه ممکن است به تهدیدی جدی برای حقوق و آزادی های فردی دانش آموزان تبدیل شود.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، آموزش و پرورش ، چالش های اخلاقی ، حریم خصوصی دانش آموزان ، عدالت آموزشی