راهکارهای افزایش انگیزه یادگیری در دانش آموزان

افزایش انگیزه و مشارکت فعال دانش آموزان یکی از دغدغه های اساسی نظام های آموزشی معاصر است. این مقاله با هدف بررسی و تحلیل راهبردهای نوین در ارتقای انگیزه و مشارکت یادگیری دانش آموزان، با رویکرد مروری-تحلیلی و تلفیق منابع نظری و شواهد تجربی نگارش شده است. مبانی نظری مقاله بر نظریه های انگیزشی کلیدی از جمله خودتعیین گری (Self-Determination Theory)، درگیری تحصیلی (Student Engagement)، رشد ذهنیت (Growth Mindset) و مدل های طراحی انگیزشی (مانند ARCS) تکیه دارد. مرور پیشینه نشان می دهد موثرترین راهبردها ترکیبی از روش های پداگوژیک (تقویت خودمختاری، بازخورد سازنده، هدف گذاری معنادار)، طراحی محیط های یادگیری جذاب (به کارگیری فناوری های تعاملی، بازی وارسازی) و حمایت خانواده-مدرسه هستند (Ryan & Deci, ۲۰۰۰; Fredricks, Blumenfeld, & Paris, ۲۰۰۴). یافته های تحلیل نشان می دهد که اجرای راهبردهای مبتنی بر حمایت از خودمختاری، افزایش معناداری محتوا، طراحی فعالیت های مشارکتی و تقویت شایستگی معلمان در مهارت های تکنو-پداگوژیک می تواند انگیزه درونی و مشارکت رفتاری و شناختی را به طور معناداری ارتقا دهد. مقاله در پایان پیشنهادات سیاستی و اجرایی (سرمایه گذاری در توسعه حرفه ای معلمان، به کارگیری الگوهای آموزشی ترکیبی، استفاده هدفمند از بازی وارسازی و فناوری تعاملی، و پایش مستمر انگیزش از طریق ابزارهای ارزیابی ترکیبی) را برای ارتقای انگیزه و مشارکت یادگیری ارائه می دهد. این پژوهش مروری می تواند راهنمای عمل برای مربیان، مدیران آموزشی و پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت باشد.

کلیدواژه ها:

انگیزه تحصیلی ، مشارکت (درگیری) یادگیری ، خودتعیین گری ، رشد ذهنیت ، بازی وارسازی ، طراحی انگیزشی (ARCS).