فرهنگ سازی و آموزش در مدیریت پسماند خشک:تجربه منطقه ۴ شهر اراک و راهکارهای تحقق مشارکت شهروندی

یکی از مهم ترین عوامل موفقیت در مدیریت پسماندهای خشک، مشارکت فعال شهروندان است که مستلزم فرهنگ سازی عمیق و آموزش هدفمند در سطوح مختلف جامعه می باشد. این پژوهش با هدف تحلیل وضعیت فرهنگ سازی در مدیریت پسماند خشک در منطقه ۴ شهر اراک و ارائه راهکارهای عملیاتی برای افزایش مشارکت شهروندی، به روش ترکیبی (کیفی-کمی) انجام شده است. داده ها از طریق پرسشنامه از ۴۰۰ خانوار، مصاحبه با ۱۵ خبره آموزشی و محیط زیستی، و مشاهده میدانی از برنامه های فرهنگی شهرداری جمع آوری شدند. یافته ها نشان می دهد که بیش از ۶۵٪ شهروندان منطقه ۴ با مفهوم «پسماند خشک» آشنا نیستند و تنها ۲۸٪ از خانوارها به طور منظم پسماند خشک را جدا می کنند. همچنین، ضعف در طراحی برنامه های آموزشی متناسب با گروه های سنی و فرهنگی مختلف، مهم ترین مانع فرهنگ سازی موثر است. در مقابل، راهکارهایی مانند طرح «مدرسه سبز»، برنامه «هفته سبز خانگی» و استفاده از رسانه های محلی و شبکه های اجتماعی، می توانند نقش کلیدی در تغییر رفتارهای شهروندی ایفا کنند. این مقاله با تاکید بر رویکرد مشارکتی و آموزش مبتنی بر جامعه محلی، الگویی کاربردی برای شهرداری های ایرانی ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

فرهنگ سازی محیط زیست ، پسماند خشک ، مشارکت شهروندی ، آموزش زیست محیطی ، منطقه ۴ اراک ، مدیریت پسماند ، تغییر رفتار