بررسی رابطه بین سطح هوش هیجانی دبیران مقطع متوسطه اول و سبک های مدیریت کلاس پرجمعیت و پرچالش

مدیریت موثر کلاس های درس پرجمعیت و پرچالش، به ویژه در مقطع حساس متوسطه اول، از جمله مهم ترین دغدغه های نظام های آموزشی معاصر است. هوش هیجانی به عنوان یک توانایی کلیدی در شناخت و مدیریت هیجان های خود و دیگران، می تواند نقش تعیین کننده ای در انتخاب سبک مدیریت کلاس توسط معلمان ایفا کند. این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین سطح هوش هیجانی دبیران و سبک های مدیریت کلاس آنان در محیط های آموزشی پرجمعیت و پرچالش طراحی شده است. روش این مطالعه از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه دبیران مقطع متوسطه اول شهر تهران در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، ۲۸۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از دو پرسشنامه استاندارد گردآوری شد: پرسشنامه هوش هیجانی شرینگ (SSEIT) و پرسشنامه سبک های مدیریت کلاس (CMSQ). پایایی و روایی ابزارها مورد تایید قرار گرفت (کرونباخ > ۰.۸ α). داده ها با نرم افزار SPSS نسخه ۲۶ و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بین هوش هیجانی کلی و سبک مدیریت تعاملی (همکاری طلب) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (r = ۰.۷۲, p < ۰.۰۱). در مقابل، بین هوش هیجانی و سبک مدیریت مداخله گر (کنترل محور) رابطه منفی و معنادار مشاهده شد (r = -۰.۶۱, p < ۰.۰۱). مولفه های «خودآگاهی» و «مدیریت رابطه» قوی ترین پیش بینی کننده های اتخاذ سبک مدیریت تعاملی بودند. نتایج گویای آن است که ارتقای سطح هوش هیجانی دبیران می تواند منجر به گرایش آنان به سمت سبک های مدیریت کلاس تعاملی و دانش آموزمحور شود که این امر به نوبه خود می تواند اثربخشی آموزشی را در کلاس های پرچالش افزایش داده و فضای یادگیری مثبتی ایجاد کند.

کلیدواژه ها:

هوش هیجانی ، سبک مدیریت کلاس ، دبیران متوسطه اول ، کلاس پرجمعیت ، چالش های آموزشی