بررسی جغرافیا و اقلیم نواحی خشک و نیمه خشک ایران مرکزی

حدود۹۰% کشور عزیزمان (ایران) را، مناطق خشک تشکیل میدهند وعرصه های وسیعی از آنهارا،نواحی مختلف کویری وبیابانی شامل میشوند .درباره مسائل این وسیع ترین بخش مملکت ،طرحهای تحقیقاتی متعددی اجرا میشود ،سخنرانیها ومقالات بسیاری ارائه میگردند وکتابهای زیادی چاپ و منتشر میشوند....اما متاسفانه در اغلب منابع مشاهده میشود که با ویژگیهای مناطق خشک وانواع آنها آشنا نیستند، کویر را بیابان عوضی میگیرند ویا کویر راهمان بیابان میپندارند ،بیابان را"صحرا" مینامند وخلاصه با بسیاری مفاهیم و خصوصیات درباره انواع مختلف مناطق خشک وبه ویژه نواحی کویری وبیابانی ،آشنا نیستند.بدیهی است که این عدم شناخت کامل از ویژگیهای مساحت وسیعی از کشور ،مسائلی رادر زمینههای مختلف به وجود میآورد . بر این اساس نگارنده سعی کرده است با استفاده از ۴-۳ دهه کار وتجربه ونیز مسافرتهای متعدد به مناطق مختلف خشک وکویری وبیابانی ایران وجهان ،طی این مقاله ابتدا به تعریف و طبقهبندی انواع مختلف مناطق خشک بپردازد ،آنگاه کویر وبیابان را که در دل مناطق خشک قراردارند،از جنبه های مختلف (تعاریف، مفاهیم ، ویژگیها وچگونگی پیدایش و...) مورد مطالعه وشناخت قراردهدوفرق بیابان با کویر وبیابان با صحرا... را مشخص کند. از آنجائی که خلقت خداوند هیچ چیز ش بی حکمت نیست، هر دو عارضهی به ظاهر نامساعد طبیعی ،یعنی کویر و بیابان دارای امکانات و استعدادهایی هستند که مناطق مرطوب، فاقد آنها میباشند و از تمامی عوامل به ظاهر نامساعد این مناطق (مانند آفتاب زیاد، باد، ماسههای روان، انواع مختلف کویرها یا نمکزارها و اختلاف شدید دما، بارندگی های شدید وغیره) میتوان در جهت مساعد کردن شرایط زندگی و بهبود اوضاع اقتصادی ساکنان این مناطق و مملکت استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

جغرافیا ، نواحی خشک و نیمه خشک ، ایران مرکزی ، اوضاع اقتصادی ، بیابانها ، بارندگی