تاثیر طراحی مسکن شهری بر کیفیت زندگی شهروندان در اراک

مسکن شهری به عنوان یکی از ارکان اساسی زندگی شهری، نقش تعیین کننده ای در کیفیت زندگی شهروندان دارد. در شهر اراک، با گسترش سریع شهرنشینی و توسعه پروژه های مسکنی بدون توجه کافی به اصول طراحی انسان محور، بسیاری از واحدهای مسکونی با چالش هایی مانند عدم تناسب با نیازهای خانوادگی، کمبود نور و تهویه طبیعی، نبود فضای سبز و نرسیدن به استانداردهای رفاهی مواجه هستند. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر طراحی مسکن شهری بر کیفیت زندگی شهروندان در اراک انجام شده است. روش تحقیق ترکیبی (کیفی-کمی) شامل تکنیک های مشاهده میدانی، پرسشنامه (n=۴۰۰)، مصاحبه با معماران و شهروندان، و تحلیل آماری با نرم افزار SPSS است. یافته ها نشان می دهد که بین متغیرهای طرح فضا (r=۰.۶۸)، دسترسی به نور و تهویه (r=۰.۷۲)، فضای سبز مشترک (r=۰.۵۹) و امنیت محله (r=۰.۶۳) با کیفیت زندگی شهروندان همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین، ۷۶% شهروندان معتقدند طراحی فعلی مسکن در اراک فاقد انعطاف پذیری برای تغییرات دوره های زندگی خانواده است. در نهایت، مدل پیشنهادی طراحی مسکن شهری اراک بر سه محور «انعطاف پذیری، پایداری و اجتماعی پذیری» استوار است و با به کارگیری اصول طراحی مسکن انسان محور (مانند طرح های باز، نورپردازی طبیعی، فضای سبز مشترک و امکان توسعه عمودی) قابل اجراست. این مقاله بر ضرورت بازاندیشی در طراحی مسکن شهری با محوریت نیازهای واقعی شهروندان تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

مسکن شهری ، کیفیت زندگی ، طراحی مسکن ، شهر اراک ، طراحی انسان محور ، معماری پایدار