بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه سلامت معنوی در جمعیت ایرانی

مقدمه: اهمیت ارزیابی سلامت معنوی به عنوان یکی از ابعاد زندگی انسان به خصوص توسط کارکنان خدمات بهداشتی از جمله پرستاران، نیاز به ابزار مناسبی برای بررسی سطح سلامت معنوی را مطرح می کند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی‎های روان سنجی پرسش نامه سلامت معنوی در جمعیت ایرانی صورت گرفت. روش ها: طرح این مطالعه، توصیفی و از نوع روان سنجی بود که به منظور تعیین ویژگی های روان سنجی پرسش نامه سلامت معنوی دلانی و همکاران در جامعه ایرانی انجام شد. این پرسش نامه، ارزیابی جامعی است که بر باورها، شهود، انتخاب شیوه زندگی، عملکردها و آیین هایی که نمایانگر روح انسانی هستند، تمرکز دارد و دارای ویژگی هایی است که می تواند راهنمای ارایه مداخلات معنوی باشد. نمونه گیری به صورت در دسترس انجام گردید و حجم نمونه ۴۰۰ نفر در نظر گرفته شد. از نرم افزارهای AMOS و SPSS جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: به منظور بررسی پایایی پرسش نامه، از ضریب Cronbach´s alpha و جهت تعیین روایی سازه آن، از تحلیل عاملی تاییدی (Confirmatory Factor Analysis یا CFA) استفاده گردید. ضریب Cronbach´s alpha برای سه حیطه «کشف درون، ارتباطات و آگاهی از محیط زیست» به ترتیب ۷۸/۰، ۷۸/۰ و ۸۶/۰ و برای کل پرسش نامه، ۹۱/۰ به دست آمد. شاخص های برازش مدل شامل شاخص ۲c بر روی درجه آزادی، ۹۷/۲ گزارش شد. شاخص های برازش تطبیقی (Comparative fit indices یا CFI) و شاخص برازش افزایشی (Incremental fit index یا IFI) بالاتر از ۹/۰، شاخص برازش هنجار شده (Normalized fit index یا NFI) بالاتر از ۸/۰ و شاخص ریشه میانگین مربعات خطای برآورد (Root mean square error of approximation یا RMSEA) ۰۷/۰ به دست آمد. ضریب همبستگی بین سلامت معنوی و سن، همبستگی معنی داری را نشان داد (۰۱/۰ > P). بین میانگین نمرات سلامت معنوی در جنسیت زن و مرد و نیز مشاغل مختلف تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتیجه گیری: نسخه فارسی ابزار سلامت معنوی دارای ویژگی های روان سنجی نسبتا خوبی است که به طور عمده با نسخه اصلی این ابزار مطابقت دارد. از این رو، پیشنهاد می شود این ابزار جهت ارزیابی وضعیت سلامت معنوی در جامعه ایران استفاده گردد. نتایج به دست آمده می تواند به تسهیل گنجاندن معنویت در مراقبت های بهاشتی نیز کمک کند.

کلیدواژه ها:

Psychometrics ، Spirituality ، Surveys and questionnaires ، Iran ، روان سنجی ، معنویت ، نظرسنجی ها و پرسش نامه ها ، ایران