تعلیم و تربیت در فضای مجازی؛ میان چالشهای پیش رو و فرصتهای نوآورانه

در عصر دیجیتالی، حاضر فضای مجازی به یکی از مهمترین بسترها برای تحقق آموزش الکترونیکی تبدیل شده است. این مقاله با هدف مروری جامع بر چالشها و فرصتهای آموزش مجازی در نظام تعلیم و تربیت به ویژه در دوره ابتدایی به روشی کتابخانه ای و با استفاده از منابع موجود درونی و بیرونی نوشته شده است. داده ها از طریق جستجو در مقالات علمی، سندسازی های آموزشی و گزارش های داخلی و بین المللی گردآوری و با رویکردی تحلیلی مروری مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته های تحقیق نشان می دهند که استقرار آموزش مجازی در نظام آموزشی ایران با چالش های متعددی از جمله محدودیت های زیرساختی، کاهش تعامل مستقیم معلم و دانش آموز، مقاومت فرهنگی و مشکلات مدیریتی همراه است. از سوی دیگر، فرصت هایی چون شخصی سازی، یادگیری توسعه مهارت های دیجیتالی، افزایش دسترسی به منابع چندرسانه ای و بهبود سواد رسانه ای را می توان به عنوان نقاط قوت فضای مجازی در آموزش مطرح کرد. همچنین نقش معلم در این فضا به یک تسهیل گر یادگیری و طراح محیط های آموزشی تغییر کرده که بدون آموزش های ضمن خدمت حمایت لازم نمی توان انتظار بهره برداری موثر از ظرفیت های فضای مجازی را داشت. در نهایت، پیشنهاداتی در راستای تقویت زیرساخت ها، طراحی محتوای متناسب با سن ذهنی دانش آموزان، افزایش دسترسی عادلانه آموزش معلمان و تدوین سند ملی آموزش مجازی ارائه شده است. نتایج این پژوهش می تواند به عنوان زمینه ای برای برنامه ریزان، تصمیم گیرندگان و مجریان آموزشی در جهت بهبود کیفیت و دسترسی به آموزش در فضای مجازی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

فضای مجازی ، آموزش مجازی ، تعلیم و تربیت ، چالشهای آموزشی ، فرصتهای نوآورانه ، آموزش دیجیتال