دیدگاه تشیع در باب اخلاق اجتماعی

هدف از این پژوهش بررسی دیدگاه تشیع در باب اخلاق اجتماعی. بدین منظور این پژوهش از نوع کیفی و توصیفی و به شیوه تجزیه و تحلیل دادهها و با روش گردآوری اطلاعات کتابخانهای به بررسی دیدگاه تشیع در اخلاق اجتماعی پرداخته است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که جایگاه اخلاق به ویژه اخلاق اجتماعی در آموزههای دینی برگرفته از آیات قرآن کریم و سیره و سخن اهل بیت علیهم السلام که تفسیر جامع و صحیح قرآن کریم است جایگاه ویژه و ممتازی دارد آموزهها و توصیههای اخلاقی و مسائل مربوط به تعریف جایگاه قلمرو و آثار رعایت اخلاق در زندگی انسان بخش مهمی از معارف دین را به خود اختصاص داده است. و مکتب تشیع که باز نمود و ترجمان مکتب اهل بیت علیهم السلام است بیشترین توجه را به اخلاق نموده است و به خصوص اخلاق اجتماعی که مهمترین بخش اخلاق است تا جایی که از مهمترین ملاکهای ارزیابی افراد رعایت اخلاق اجتماعی بیان شده است اخلاق اجتماعی جلوههای خاصی و ویژه ای دارد اخلاق خانواده رعایت حقوق اعضای خانواده که مهمترین و زیربناییترین رکن اجتماع است، از دیدگاه تشیع مهمترین بخش اخلاق است تا جامعه سالم متعادل در سایه خانواده سالم شکل گیرد احترام به پدر و مادر و اختصاص بالاترین جایگاه به آنها رعایت حقوق و وظایف همسران و توجه ویژه به تربیت فرزندان مسائل مهم اخلاق خانواده میباشند از جلوههای دیگر اخلاق اجتماعی که در مکتب تشیع به تاسی از بنیانگذاران آن یعنی پیامبر و اهل بیت (ع) جایگاه خاصی دارد رعایت حال همسایگان است. همچنین رعایت حقوق برادران دینی که نقش مهمی در ایجاد اخوت اسلامی و جامعه دارند شیعه به تاسی از امام خود حضرت سید الساجدین رسالههای را در این زمینه نگاشته اند و حقوق برادران دینی را بر شمردهاند رعایت حقوق برادران و خواهران دینی را برخورد فرض و لازم میداند از نگاه شیعه حتی رعایت حقوق شهروندی افراد در جامعه اسلامی لازم و تضمین کننده امنیت اجتماعی و سلامت جامعه است و این حقیقت مهم در اخلاق اجتماعی از قرآن کریم و مفسران کبیر آن یعنی امام علی علیه السلام آموخته اند که در عهدنامه خود به مالک اشتر بر آن تاکید نموده اند که ای مالک مردم دو دسته اند یا برادر دینی تو هستند باید رعایت آنها را بنمایی و یا نظیر تو در خلقتند یعنی انسانند و شهروند جامعه اسلامی که توجه به حق و حقوق آنها لازم است نتیجه پژوهش در یک کلام این است که از دیدگاه شیعه اخلاق اجتماعی با قلمرو وسیع آن تابلوی زیبا و جامع انسانیت و دین داری است که بدون آن زندگی سالم شکل نخواهد گرفت.

کلیدواژه ها:

اخلاق ، تشیع ، اجتماع ، اخلاق ، اجتماعی ، اهل بیت