تاثیر محیط فیزیکی کلاس درس بر یادگیری و انگیزش دانش آموزان

محیط فیزیکی کلاس درس یکی از عوامل پنهان اما موثر در فرآیند یاددهی-یادگیری است که نقش مهمی در ایجاد انگیزش، تمرکز و درک مفاهیم آموزشی دارد. هدف این پژوهش بررسی تاثیر عناصر مختلف محیط فیزیکی مانند، نور، تهویه، رنگ، چیدمان صندلی ها، منابع کمک آموزشی، سکوت یا شلوغی محیط و طراحی انعطاف پذیر فضا بر دو متغیر اصلی یعنی یادگیری و انگیزش تحصیلی دانش آموزان است. مطالعه با روش ترکیبی کمی و کیفی انجام شده است. در بخش کمی، داده ها از طریق پرسشنامه میان ۳۰۰ دانش آموز و ۶۰ معلم از مناطق مختلف گردآوری و با آزمون های آماری تحلیل شد. در بخش کیفی از مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ۱۲ معلم و ۱۵ دانش آموز برای بررسی تجربه های زیسته استفاده شد. تحلیل داده ها به روش تحلیل مضمون در بخش کیفی و آزمون های همبستگی، رگرسیون و واریانس در بخش کمی صورت گرفت. نتایج نشان می دهد که کیفیت محیط فیزیکی کلاس تاثیر معناداری بر انگیزش درونی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد. کلاس هایی با نور طبیعی، انعطاف پذیری فضایی و تجهیزات مناسب به بهبود یادگیری و مشارکت فعال کمک می کنند. همچنین معلمان فضای مطلوب را عاملی در مدیریت بهتر کلاس و کاهش تنش های رفتاری می دانند. این یافته ها بر لزوم بازنگری در طراحی فضاهای آموزشی مدارس تاکید دارند.

کلیدواژه ها:

محیط فیزیکی کلاس ، انگیزش تحصیلی ، یادگیری فعال ، طراحی آموزشی ، فضای یاددهی-یادگیری