مقایسه آثار منوچهری با ناصر خسرو

این پژوهش به مقایسه سبک و محتوا در اشعار دو شاعر برجسته قرن پنجم هجری منوچهری دامغانی و ناصر خسرو قبادیانی می پردازد. منوچهری به عنوان یکی از شاعران غنایی و طبیعتگرای سبک خراسانی با توصیفات دقیق و موسیقی، کلام به ستایش طبیعت و بزمهای درباری پرداخته است. در مقابل، ناصر خسرو شاعر حکیم و متعهد، اسماعیلی با رویکردی فلسفی کلامی مضامین اخلاقی دینی و انتقادی را در قالب شعر تعلیمی بیان کرده است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به اشعار این دو شاعر وجوه تشابه و تفاوت آنها را در حوزههای زبان تصویرپردازی موسیقی شعر و جهانبینی بررسی میکند. یافتهها نشان میدهد که منوچهری با بهرهگیری از صنایع بدیعی و توصفات حسی شعر را به سمت زیباییشناسی محض سوق داده در حالی که ناصر خسرو با نگرش عقلانی و تعلیمی شعر را وسیلهای برای انتقال مفاهیم عمیق دینی و اجتماعی قرار داده است. همچنین هر دو شاعر از عناصر طبیعت بهره میبرند اما با اهداف متفاوت منوچهری برای توصیف زیباییهای جهان مادی و ناصر خسرو برای بیان تمثیلهای حکیمانه. این پژوهش در نهایت به این نتیجه میرسد که تفاوتهای بنیادین در نگرش و سبک این دو شاعر بازتابی از دو جریان فکری و ادبی متمایز در ادبیات فارسی است.

کلیدواژه ها:

منوچهر دامغانی ، ناصر خسرو ، قبادیانی ، سبک خراسانی ، شعر ، تعلیمی ، طبیعتگرایی