واکاوی نقش آموزش مشاوره محور در کاهش تبعیض تحصیلی با رویکرد عدالت اجتماعی

تبعیض تحصیلی یکی از مهمترین چالشهای نظامهای آموزشی است که به اشکال مختلفی چون تبعیض جنسیتی، طبقاتی، قومی و جغرافیایی بروز می یابد. این تبعیض ها می توانند مسیر تحصیلی و فرصت های رشد فردی دانش آموزان را تحت تاثیر قرار دهند و نابرابری های آموزشی را بازتولید کنند. در این میان، آموزش مشاوره محور به عنوان رویکردی تلفیقی و انسانی در فرآیند یادگیری و توسعه دانش آموزان مطرح شده که می تواند با تمرکز بر خودآگاهی، توانمندسازی روانی و اجتماعی و مداخلات هدفمند در کاهش تبعیض های آموزشی موثر واقع شود. این مقاله یک مطالعه مروری نظام مند بر پژوهش های داخلی و خارجی انجام شده در سال های اخیر است که با هدف بررسی نقش آموزش مشاوره محور در کاهش تبعیض تحصیلی با تاکید بر مفهوم عدالت اجتماعی تدوین شده است. در این راستا، نظریه هایی همچون «عدالت» به مثابه «انصاف (رالز)، سرمایه فرهنگی» (بوردیو) و «آموزش رهایی بخش» (فریره به عنوان چارچوب نظری مقاله انتخاب شدند. یافته های حاصل از مرور مطالعات نشان می دهد که مشاوران مدارس، در صورتی که آموزش های تخصصی و بین رشته ای در حوزه عدالت آموزشی و تحلیل اجتماعی نابرابری ها دریافت کرده باشند، می توانند از طریق هدایت تحصیلی آگاهانه، تقویت اعتماد به نفس، توسعه مهارت های تصمیم گیری و ایجاد فضای گفت وگوی برابر نقش موثری در کاهش تبعیض تحصیلی ایفا کنند. در پایان مقاله بر ضرورت بازنگری در سیاست های آموزشی و توسعه برنامه های آموزشی برای توانمندسازی مشاوران در راستای تحقق عدالت اجتماعی در مدارس تاکید دارد. این بازنگری می تواند به بهبود کیفیت آموزش، افزایش دسترسی عادلانه به فرصت های یادگیری و کاهش شکاف های اجتماعی در نظام آموزشی بینجامد.

کلیدواژه ها:

آموزش مشاوره ، محور تبعیض ، تحصیلی عدالت اجتماعی ، نابرابری آموزشی ، مشاوره مدرسه ای