نقش انگیزش درونی در یادگیری رویکردی روان شناختی و فلسفی به خودآموزی

یادگیری تنها محصول انتقال اطلاعات از معلم به دانش آموز نیست بلکه فرآیندی، فعال، پویا و مبتنی بر انگیزش درونی یادگیرنده برای جست و جوی معنا و درک عمیق است. این مقاله به بررسی نقش انگیزش درونی در یادگیری از دو منظر روانشناسی تربیتی و فلسفه تعلیم و تربیت می پردازد و بر آن است تا نشان دهد که خودآموزی هنگامی که با میل درونی به فهم، رشد و کشف همراه باشد، به یادگیری پایدار، خلاق و متحول کننده منجر می شود. در بعد روان شناختی با اتکا بر نظریه خود تعیین گری (Self-Determination Theory)، رایان سه نیاز اساسی، خودمختاری و شایستگی و ارتباط، به عنوان پایه های انگیزش درونی معرفی شده اند. این مولفه ها به فرد اجازه می دهند تا از سطح یادگیری اجباری به یادگیری مبتنی بر انتخاب و علاقه ارتقا یابد. از سوی دیگر، در بعد فلسفی، اندیشه هایی از فیلسوفان تعلیم و تربیت نظیر جان دیویی، پائولو فریره و سقراط بررسی شده اند که در آنها یادگیری به مثابه فعالیتی پرسشگرانه، خلاق و خودانگیخته تلقی می شود. مقاله نشان می دهد که انگیزش درونی حلقه اتصال میان نظریه های روانشناختی و فلسفه تربیت انسان گرایانه است. همچنین از طریق تحلیل مطالعات موردی و پژوهش های تجربی به نقش محیط یادگیری، سبک تدریس و فضای ارتباطی معلم و دانش آموز در تقویت یا تضعیف انگیزش درونی پرداخته شده است. در نهایت، مقاله با ارائه راهکارهایی کاربردی، بر ضرورت بازنگری در سیاست ها و روش های آموزشی برای فراهم آوردن زمینه های یادگیری خودانگیخته و پایدار تاکید می کند.

کلیدواژه ها:

انگیزش درونی ، خودآموزی ، یادگیری ، فعال ، خود تعیین گری ، فلسفه تعلیم و تربیت ، روانشناسی تربیتی ، یادگیری معنادار ، خودمختاری