اقدام پژوهی چگونه توانستم با بهره گیری از تکنیکهای شناختی رفتاری افکار خودسرزنشگرایانه را در دانش آموزان دختر کاهش دهم؟

افکار خودسرزنش گرایانه در میان دانش آموزان به ویژه دختران دبیرستانی یکی از مهمترین عوامل تضعیف عزت نفس، کاهش انگیزه و بروز اختلالات روانشناختی مانند اضطراب و افسردگی است. در محیط رقابتی مدارس این افکار اغلب با نارضایتی از ظاهر، عملکرد تحصیلی جایگاه اجتماعی یا وضعیت خانوادگی همراه هستند و به صورت تدریجی به ساختار ذهنی فرد شکل می دهند. این پژوهش با هدف پاسخ به این سوال شکل گرفت که چگونه می توان با بهره گیری از تکنیکهای شناختی-رفتاری، افکار خودسرزنش گرایانه را در دانش آموزان دختر کاهش داد. ابتدا با جمع آوری شواهد از طریق مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه، شدت و گستردگی مسئله مشخص شد. سپس دو راهکار کلیدی شامل برگزاری کارگاههای آموزشی و روانشناختی و توزیع محتوای دیداری و نوشتاری با محوریت روان شناسی مثبت و بازسازی شناختی اجرا شد. در پایان، بررسی مجدد با ابزارهای یکسان نشان داد که شدت افکار خودسرزنشی در پنج حوزه ی اصلی تحصیلی، ظاهری، خانوادگی، اجتماعی و خودپنداره به صورت معنادار کاهش یافته و دانش آموزان به درک بهتر و مهربان تری نسبت به خود دست یافته اند. بازخورد مثبت والدین، معلمان و خود دانش آموزان نیز نشان دهنده ی موفقیت نسبی این مداخله در بهبود سلامت روانی محیط مدرسه بود. این پژوهش نشان داد که حتی با ابزارهای ساده و برنامه ریزی شده، می توان گام موثری در اصلاح ذهنیت های آسیب زا در نوجوانان برداشت شد.

کلیدواژه ها:

شناختی ، رفتاری ، خود سرزنشی ، عزت نفس ، سلامت روان ، مداخله مدرسه ای