بررسی رابطه بین هوش هیجانی معلمان و مدیریت کلاس درس

در سالهای اخیر توجه به مهارتهای نرم در نظامهای آموزشی به ویژه هوش هیجانی معلمان به عنوان یکی از مولفه های موثر در ارتقای کیفیت، تدریس تعامل با دانش آموزان و مدیریت کارآمد کلاس درس افزایش یافته است. هوش هیجانی که شامل توانایی درک، تنظیم و مدیریت هیجانهای خود و دیگران، نقش مهمی در عملکرد حرفهای معلمان ایفا می کند. هدف اصلی این مقاله مروری بررسی و تحلیل جامع پژوهشهای انجام شده در زمینه ی رابطه بین هوش هیجانی معلمان و مدیریت کلاس درس است. برای دستیابی به این هدف مجموعه ای از مطالعات علمی منتشر شده در پایگاههای معتبر بینالمللی طی دو دهه اخیر به صورت نظام مند یا روایت محور مرور و تحلیل شده اند. تمرکز اصلی بر مولفه های کلیدی هوش هیجانی شامل خودآگاهی، خود تنظیمی، انگیزش، همدلی و مهارتهای اجتماعی و نحوه تاثیر آنها بر مولفه های مدیریت، کلاس همچون نظم، بخشی پیشگیری از رفتارهای مختل کننده، ایجاد فضای مثبت آموزشی و تقویت تعاملات مثبت بوده است. یافته های حاصل از بررسی مطالعات نشان میدهند که معلمانی با سطح بالای هوش هیجانی از توانمندی بیشتری در ایجاد ارتباط موثر، کاهش تعارضات در کلاس ارتقای انگیزه یادگیری در دانش آموزان و مدیریت موقعیتهای استرس زا برخوردارند. همچنین برخی عوامل واسطه گر و تعدیل گر نظیر، جنسیت سابقه کاری مقطع تحصیلی ویژگیهای شخصیتی معلم و بافت فرهنگی محیط آموزشی، در شدت و نحوه این ارتباط تاثیر گذار بوده اند در مجموع نتایج این مرور نشان دهنده اهمیت روزافزون توجه به هوش هیجانی در برنامه های تربیت معلم کارگاه های توانمندسازی حرفه ای و سیاست گذاریهای آموزشی است. در پایان پیشنهادهایی برای توسعه مهارتهای هیجانی معلمان و طراحی مداخلات آموزشی مبتنی بر تقویت هوش هیجانی به منظور ارتقای مدیریت اثر بخش کلاس ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

هوش هیجانی مدیریت کلاس درس ، معلمان مهارتهای اجتماعی آموزش و پرورش ، کنترل هیجانی