تحلیل و مرور تجربیات برتر در آموزش ادبیات در مدارس ایران و جهان: راهکارها، چالش ها و فرصت ها

آموزش ادبیات در مدارس نقش اساسی در شکل دهی به هویت، فرهنگی، تقویت مهارت های زبانی و ارتقای توانمندی های تفکر انتقادی دانش آموزان ایفا می کند. با توجه به تحولات اجتماعی و فرهنگی ناشی از فرآیند جهانی شدن و تغییرات تکنولوژیک، ضرورت بازنگری در روش ها و رویکردهای تدریس ادبیات بیش از پیش احساس می شود. این مطالعه مروری با استفاده از منابع علمی و پژوهشی معتبر در بازه زمانی ۱۳۷۱ تا ۱۴۰۳، داده ها را از پایگاه های همایش های ملی و بین المللی، گزارش های سازمان یونسکو، کتب و مقالات پژوهشکده مطالعات راهبردی و سایر منابع مکتوب گردآوری کرده است. هدف اصلی پژوهش تحلیل چالش ها، فرصت ها و بررسی تجربیات برتر در آموزش ادبیات در نظام های آموزشی ایران و جهان است. یافته ها نشان می دهد که چالش های اصلی شامل اتکای زیاد به روش های سنتی، ضعف مهارت های معلمان در بهره گیری از فناوری های نوین و کمبود منابع متناسب با نیازهای نسل جدید است. در مقابل، فرصت هایی مانند به کارگیری رویکردهای نوین آموزشی، اقدام پژوهی، درس پژوهی و روایت پژوهی، استفاده از فناوری های دیجیتال و بازنگری محتوای درسی متناسب با مقتضیات فرهنگی، موجب افزایش کیفیت و اثربخشی آموزش ادبیات شده اند. همچنین، تقویت مهارت های حرفه ای معلمان و توجه به هویت فرهنگی دانش آموزان در طراحی برنامه های آموزشی از عوامل کلیدی در ارتقاء آموزش ادبیات محسوب می شوند. این پژوهش بر لزوم همگرایی میان تجارب موفق جهانی و مقتضیات فرهنگی اجتماعی ایران تاکید دارد و پیشنهاد می کند سیاست گذاران و برنامه ریزان آموزشی با بهره گیری از این راهکارها، زمینه های برای ارتقای مستمر و پایدار آموزش ادبیات فراهم آورند.

کلیدواژه ها:

آموزش ادبیات ، چالش ها ، فرصت ها ، رویکردهای نوین ، فناوری ، جهانی شدن ، ایران ، نظام آموزشی