نقش مدیران مدرسه در ارتقای بهداشت روانی دانش آموزان

پژوهش حاضر با هدف بررسی و تبیین نقش مدیران مدارس در ارتقای بهداشت روانی دانش آموزان انجام شده است. در دهه های اخیر، مسائل مربوط به بهداشت روانی به عنوان یکی از ابعاد بنیادین فرآیند یاددهی و یادگیری مورد توجه پژوهشگران، روانشناسان تربیتی و سیاست گذاران آموزشی قرار گرفته. مدارس به عنوان نهادهای اجتماعی موثر نقشی اساسی در تامین سلامت روانی نسل آینده ایفا میکنند و در این میان مدیران مدارس به واسطه جایگاه راهبری و نظارتی خود میتوانند به صورت مستقیم و غیرمستقیم در پیشگیری از آسیبهای روانی شناسایی اختلالات روانی و تقویت تاب آوری دانش آموزان ایفای نقش کنند. این پژوهش با بهره گیری از رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوای قراردادی انجام گرفت دادهها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ۱۵ نفر از مدیران مدارس متوسطه اول و دوم، مشاوران آموزشی و معلمان دارای سابقه مدیریت جمع آوری و پس از کدگذاری، باز محوری و انتخابی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که پنج مولفه اصلی در عملکرد بهداشت محور مدیران قابل شناسایی است: ایجاد محیط روانی امن و حمایتگر، تقویت ارتباط موثر با دانش آموزان و والدین، اجرای برنامه های آموزشی و فرهنگی مرتبط با سلامت روان، تسهیل در ارجاع به مراکز تخصصی و توانمندسازی کادر مدرسه در حوزه روانشناسی تربیتی. همچنین مشخص شد که فقدان آموزشهای تخصصی، کمبود منابع و فشارهای اجرایی متعدد از چالشهای جدی مدیران در ایفای این نقش است. یافتههای این مطالعه میتواند به عنوان راهنمایی موثر برای برنامه ریزیهای آموزشی و مدیریتی در نظام تعلیم و تربیت مورد استفاده قرار گیرد تا مدارس از نقش صرفا آموزشی به نهادی برای پرورش همه جانبه روانی و اجتماعی دانش آموزان تبدیل شوند.

کلیدواژه ها:

سلامت ، روان دانش آموزان ، مدیریت ، آموزشی ، مدیر مدرسه ، آموزش و پرورش ، روانشناسی تربیتی ، مدرسه محور ، پیشگیری از اختلالات روانی ، تاب آوری ، حمایت روانی اجتماعی