تبیین فقهی مفهوم زمان در دادرسی دیجیتال ، باز تعریف مرور زمان و مواعد قانونی

پژوهش حاضر با هدف تبیین فقهی مفهوم زمان در بستر دادرسی دیجیتال و بازتعریف مرور زمان و مواعد قانونی در فضای مجازی انجام شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی با رویکرد اجتهادی است که با بررسی منابع فقهی اسلامی قوانین موضوعه و مطالعات تطبیقی، به تحلیل چالشهای زمانمندی در دادرسی الکترونیک می پردازد. پرسش اصلی این است که چگونه میتوان مفاهیم سنتی، زمان مرور زمان و مواعد قانونی را در بستر دیجیتال از منظر فقه اسلامی بازتعریف کرد؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد که اصول فقهی نظیر قاعده لاضرر، استصحاب و عدالت امکان انعطاف در تفسیر زمان را فراهم میکند همچنین ویژگیهای خاص فضای دیجیتال مانند لحظه ای بودن ارتباطات قابلیت ردیابی و ثبت دقیق، زمان ضرورت بازنگری در احکام سنتی مرور زمان را ایجاب می.کند. نتیجه گیری نشان میدهد که فقه اسلامی با اتکا بر مبانی اجتهادی و مصلحت اندیشی توانایی پاسخگویی به چالشهای زمان در دادرسی دیجیتال را دارد و میتوان چارچوب جدیدی برای محاسبه و اعمال مواعد قانونی در فضای مجازی ارائه داد.

کلیدواژه ها:

دادرسی ، دیجیتال مرور ، زمان مواعد قانونی ، فقه اسلامی