مبانی فقهی جریمه در پرداخت بدهی در نظام بانکی بدون ربا

در نظام بانکی بدون ربا جریمه در پرداخت بدهی از مباحث مهم فقهی و اقتصادی است که نیازمند بررسی دقیق مبانی شرعی و حقوقی است. این مقاله به تحلیل مبانی فقهی جریمه تاخیر در پرداخت بدهی می پردازد و دیدگاه های مختلف فقها را در این زمینه بررسی می کند. در نظام بانکی بدون ربا دریافت جریمه به عنوان یک مکانیسم بازدارنده برای جلوگیری از تاخیر در پرداخت بدهی مطرح شده است اما این موضوع با چالش های فقهی مواجه است. برخی فقها جریمه را به عنوان خسارت تاخیر تادیه قابل قبول می دانند مشروط بر آنکه متناسب با ضرر واقعی باشد و جنبه تنبیهی نداشته باشد. در مقابل عده ای دیگر آن را مصداق ربا و حرام می دانند. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی به بررسی ادله هر دو دیدگاه می پردازد و راهکارهای فقهی جایگزین مانند استفاده از مکانیسم های قراردادی و بیمه ای را پیشنهاد می دهد. همچنین تطبیق این مبانی با قوانین بانکی بدون ربا در ایران مورد توجه قرار گرفته است. نتیجه تحقیق نشان می دهد که با طراحی مکانیسم های دقیق و مبتنی بر ضوابط شرعی می توان از جریمه تاخیر به عنوان ابزاری مشروع در نظام بانکی بدون ربا استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

جریمه تاخیر بدهی ، نظام بانکی بدون ربا ، خسارت تاخیر تادیه ، فقه معاملات