بررسی نقش فناوریهای نوین بر آموزش و توانبخشی کودکان با کم توانی ذهنی

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش فناوریهای نوین بر آموزش و توانبخشی کودکان با کم توانی ذهنی است. روش پژوهش به صورت مروری است. در دهه های اخیر پیشرفت سریع فناوریهای نوین تاثیر چشمگیری بر حوزه های مختلف زندگی انسانی، به ویژه آموزش و توانبخشی کودکان با نیازهای ویژه، داشته است. یکی از گروه های حساس و نیازمند به پشتیبانی ویژه، کودکان با کم توانی ذهنی هستند که به دلیل محدودیت های شناختی، رفتاری و مهارتی نیازمند روش های آموزشی و توانبخشی خاص و هدفمند می باشند. فناوریهای نوین همچون نرم افزارهای آموزشی هوشمند، واقعیت افزوده (AR)، واقعیت مجازی (VR)، ربات های تعاملی، ابزارهای ارتباطی جایگزین و هوش مصنوعی، فرصت های تازه ای را برای تسهیل یادگیری، افزایش انگیزش، بهبود ارتباطات و ارتقای استقلال عملکردی این کودکان فراهم کرده اند. این پژوهش با هدف بررسی جامع تاثیر فناوریهای نوین بر فرآیند آموزش و توانبخشی کودکان با کم توانی ذهنی تدوین شده و با استناد به پژوهش ها و مطالعات اخیر، به تبیین مزایا، چالش ها و الزامات استفاده موثر از این فناوری ها پرداخته است. استفاده از فناوری های تعاملی محیط های یادگیری را برای کودکان با کم توانی ذهنی جذاب تر، ساختارمند تر و قابل پیش بینی تر می سازد و از طریق تقویت چند حسی به درک بهتر مفاهیم کمک می کند. همچنین ابزارهایی مانند تبلت ها و برنامه های سازگار با سطح توانایی کودک، امکان یادگیری فردی شده و متناسب با سرعت و سبک یادگیری هر کودک را فراهم می آورند. در حیطه توانبخشی، فناوری های پوشیدنی و سیستم های بازخورد، فوری به بهبود مهارت های حرکتی، رفتاری و ارتباطی کمک شایانی کرده اند. علاوه بر آن، بهره گیری از سیستم های هوش مصنوعی در ارزیابی و تنظیم برنامه های آموزشی و درمانی، امکان مداخلات دقیق تر و اثربخش تر را میسر ساخته است. چالش هایی نظیر کمبود منابع مالی، نبود آموزش کافی برای مربیان و والدین، و نگرانی هایی از قبیل وابستگی بیش از حد به فناوری و کاهش تعاملات انسانی، از جمله موانع مهم در مسیر بهره گیری بهینه از فناوری های نوین محسوب می شود. برای رفع این موانع، نیاز به برنامه ریزی هدفمند آموزش نیروی انسانی، متخصص طراحی محتواهای بومی سازی شده و ارزیابی مداوم اثربخشی این فناوری ها وجود دارد. فناوری های نوین اگر به صورت آگاهانه و تخصصی مورد استفاده قرار گیرند، می توانند به عنوان ابزارهایی قدرتمند در خدمت آموزش و توانبخشی کودکان با کم توانی ذهنی قرار گیرند و بستر مناسبی را برای رشد شناختی، عاطفی و اجتماعی آنها فراهم سازند. پژوهش های بیشتر در این زمینه می تواند به شناسایی دقیق تر الگوهای موثر و تدوین سیاست های مناسب برای گسترش عدالت آموزشی در این گروه کمک نماید.

کلیدواژه ها:

فناوریهای نوین آموزش ، توانبخشی کودکان با کم توانی ذهنی