تحلیل محتوای کتاب هدیه های آسمان پایه سوم ابتدایی از منظر مولفه های تربیت اخلاقی در آموزش رسمی

در نظام تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی، ایران کتاب هدیه های آسمان به عنوان یکی از اصلی ترین ابزارهای آموزش دینی و اخلاقی در مقطع ابتدایی شناخته میشود. این کتاب نه تنها مفاهیم مذهبی را منتقل میکند بلکه بستر مهمی برای تربیت اخلاقی دانش آموزان فراهم می آورد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب هدیه های آسمان پایه سوم ابتدایی از منظر تربیت اخلاقی، با رویکرد توصیفی کیفی و بر اساس روش تحلیل محتوای استقرایی انجام شده است. در این تحلیل مولفه های کلیدی تربیت اخلاقی شامل احترام به دیگران، صداقت، مسئولیت پذیری، مهربانی، عدالت خواهی، گذشت، ایثار، رعایت حقوق دیگران، ادب و تعاون به عنوان شاخصهای تحلیل در نظر گرفته شدند. داده ها از طریق بررسی کلیه متنها، گفت وگوها، داستانها، اشعار و تصاویر کتاب استخراج و طبقه بندی شدند. یافته های اولیه نشان میدهد که مولفه هایی چون صداقت، ادب و احترام به والدین و بزرگترها بیشترین حضور را در محتوای کتاب دارند؛ در حالی که موضوعاتی همچون عدالت، مسئولیت پذیری اجتماعی و احترام به تفاوتهای فردی کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. این عدم توازن در پوشش مفاهیم اخلاقی ممکن است منجر به تربیت تک ساحتی در برخی ابعاد شخصیتی کودکان شود. بنابراین پیشنهاد میشود در بازنگریهای آتی توزیع متعادل تری از مولفه های اخلاقی مد نظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

تربیت ، اخلاقی ، هدیه های آسمان ، آموزش ، ابتدایی ، تحلیل محتوا ، اخلاق اسلامی