بررسی تطبیقی نمادهای پرواز در اسطوره های ادب فارسی و عربی در شعر معاصر

اسطوره بیان رمزی و نمادین اندیشه و افکار بشر در دوران نخستین و عبارت از داستانهایی است که اگرچه بنیان آن بر یک حقیقت تاریخی است اما شکل ظاهری شان به افسانه شباهت دارد در پژوهش حاضر اسطوره های پروازی (با تکیه بر اسطوره ی ققنوس و سیمرغ که نمودی بارز در شعر فارسی و عربی معاصر داشته است با دیدگاه تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج این رساله اسطوره ی «ققنوس» و «سیمرغ» هر دو در شعر شاعرانی چون «نیما»، «شاملو» و «شفیعی کدکنی» به کار رفته که عرصه ای خاص از آرمانها رویاها و واقعیتها را در بر می گیرد با وجود این که میان اسطوره های جامعه ی فعلی و گذشته تفاوتهای زیادی وجود دارد ماهیت و سرشت اسطوره ها یکسان است و بازتاب آرمانهای شاعر است که در آنها آرزوها و رویاهای خود را می بیند در شعر معاصر عرب با تکیه بر شعر بدر شاکر السیاب» و «ادونیس» یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که اسطوره ی «ققنوس» در نگاه ایشان همواره معانی نمادین اجتماعی چون تجدید حیات انقلاب رستاخیز و فریاد رهایی انسان معاصر از بند استعمار و استبداد است تفاوت نگاه شاعر معاصر عرب و فارسی به اسطوره با نگاه شاعران پیشین بیشتر در تعابیر و مصادیق است نیز این نتیجه حاصل شده است که سه شاعر معاصر فارسی اغلب همان ویژگیهای اسطوره ی پیشین «ققنوس» و «سیمرغ» را با بیانی نمادین به مسائل اجتماعی عصر خود گره زده اند.

کلیدواژه ها:

اسطوره ، ققنوس ، سیمرغ ، شعر معاصر ، عربی ، فارسی