طراحی چارچوب مفهومی حکمرانی داده در بازارهای داده دیجیتال با معماری ترکیبی دیتامش و دیتافابریک

هدف این پژوهش طراحی چارچوب حکمرانی داده برای بازار داده دیجیتال با معماری ۹ لایه است که از تلفیق دو معماری داده ی دیتامش و دیتافابریک تشکیل و در مقالات قبلی نویسندگان به عنوان طرح پایه بازار داده ارائه شده است. در مقاله حاضر لایه های حکمرانی و نظارت خودکار معماری مذکور طراحی شده است با استفاده از راهبرد Design Science Research و مرور نظام مند منابع ۲۰۱۶-۲۰۲۵ شش مضمون بحرانی استخراج و به کمک AHP وزن گذاری شد؛ نتایج نشان داد سیاست گذاری و مالکیت داده و کنترل نقش و مجوز مهمترین اولویت ها هستند و در مجموع ۲۵ نیازمندی در شش شاخص نگاشت گردید. نمونه سازی مفهومی روی Microsoft Azure نشان می دهد اعمال سیاست و صدور مجوز در میانگین ۳۲۰ میلی ثانیه و تشخیص نقض GDPR در ۳۵۰ میلی ثانیه انجام می شود ارزیابی چندوجهی شامل متد دلفی (۱۰) خبره؛ ۰.۸۱=W و ماتریس بلوغ DAMA) میانگین ۳.۹ از (۵ کارایی و پوشش کامل نیازهای حیاتی را تایید کرد. دستاورد اصلی مقاله ادغام حکمرانی فدرال و متمرکز در یک چارچوب خودکار و ماژولار است که با تکیه بر سرویس های مدیریت شده ابری پیچیدگی پیاده سازی را کاهش و شفافیت پاسخگویی را افزایش می دهد این چارچوب نقشه راهی عملی برای استقرار حکمرانی داده در بازارهای داده ملی و چندابری ارائه می کند و زیرساخت قابل اعتمادی برای چرخه MLOps و سامانه های هوشمند آینده فراهم می آورد.

کلیدواژه ها:

بازار داده دیجیتال ، دیتامش ، دیتافابریک ، حکمرانی داده