بررسی نقش دستیارهای هوش مصنوعی در برنامه ریزی و طراحی فعالیت های آموزشی توسط معلمان کانون ها

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش دستیارهای هوش مصنوعی در ارتقای کیفیت برنامه ریزی و طراحی فعالیت های آموزشی توسط معلمان کانون های فرهنگی–تربیتی کشور بود. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی به صورت ترکیبی اکتشافی–توالی بخش انجام شد. در بخش کمی، جامعه آماری شامل ۲۱۰۰ معلم کانون های فرهنگی–تربیتی در سال تحصیلی ۱۴۰۴–۱۴۰۵ بود که با روش تصادفی طبقه بندی شده متناسب، تعداد ۳۲۵ نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه موانع و فرصت های فناوری آموزشی با تطبیق بر کارکردهای دستیارهای AI بود. در بخش کیفی، نمونه گیری هدفمند از ۱۵ معلم با تجربه عملی در استفاده از دستیارهای هوش مصنوعی، تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساخت یافته جمع آوری شد. نتایج کمی نشان داد که عوامل فردی، به ویژه خودکارآمدی فناورانه (میانگین=۳٫۸۵)، بیشترین تاثیر را در بهره برداری از دستیارهای AI دارند، در حالی که محدودیت های زیرساختی و نبود پشتیبانی فنی در محیط کانون ها، مهم ترین موانع محسوب می شوند. یافته های کیفی نیز بیانگر آن بود که دستیارهای AI می توانند در کاهش بار برنامه ریزی، تولید ایده های نوآورانه، انطباق محتوای آموزشی با نیازهای بومی و بهینه سازی منابع زمانی معلمان نقش قابل توجهی ایفا کنند. بر اساس نتایج، پیشنهاد می شود آموزش های تخصصی در حوزه کار با دستیارهای AI، ارتقای زیرساخت های فناورانه در کانون ها، و تدوین دستورالعمل های اخلاقی و حقوقی برای استفاده از این ابزارها در دستور کار سیاست گذاران آموزشی قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، دستیار آموزشی ، برنامه ریزی آموزشی ، طراحی فعالیت ، معلمان کانون فرهنگی–تربیتی