تحریم و تجارت : مورد ایران در قیاس با اقتصادهای همسان منتخب D۸ و SCO

نوشتار پیش رو، اثرات تحریم های هوشمند بر تجارت ایران در قیاس با کشورهای منتخب عضو گروه ۸ و سازمان همکاری شانگهای را در بازه زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ مطالعه می کند. پژوهش حاضر می کوشد جنبه هایی از آثار تحریم بر اقتصاد کلان بین الملل ایران را با محوریت تجارت تحلیل و تبیین نماید. روش پژوهش، مطالعات تطبیقی گذشته نگر است و نتایج مطالعه گویای آن است که تحریم ها دارای ابعاد زیان بار گسترده ای بر اقتصاد کلان بین الملل ایران در مقایسه با منتخبی از کشورهای در حال توسعه و صنعتی نوظهور همسان با اقتصاد ایران است به طوری که: ۱. شاخص های کلیدی اقتصاد کلان بین الملل ازجمله اندازه اقتصاد، درآمد سرانه، تجارت بین الملل و جریان سرمایه گذاری خارجی ایران را در مقایسه با منتخبی از کشورهای همسان با اقتصاد ایران در بلندمدت کاملا متاثر کرده است. ۲. تحریم ها موجب جابه‎جایی شرکای تجاری از کشورهای با سطح درآمد بالا به ویژه از جهان توسعه یافته با محوریت اتحادیه اروپا به کشورهای هم جوار و آسیا با محوریت چین شده به طوری که آسیب پذیری تجارت ایران از این جنبه پررنگ تر شده است به گونه ای که کشور با انحصار محدودیت شرکای تجاری در هر دو گروه محصولات کشاورزی و صنعتی و تمرکز بالای شرکا شدیدا آسیب پذیر است. ۳. تحریم ها به رقابت پذیری ایران و مولفه های دوازده گانه آن با محوریت مولفه ثبات اقتصاد کلان در طی دوره شدیدا آسیب رسانده است. ۴. رفاه سرانه ایران در مقایسه با کشورهای منتخب در بلندمدت دچار افت معنی دار و قابل توجهی شده است به طوری که هم اکنون درآمد ملی سرانه ایران با کشورهای منتخب همسان با اقتصاد ایران جا مانده است.

کلیدواژه ها:

رفاه ملی سرانه ، منافع تجاری ، انواع تحریم هوشمند ، کشورهای منتخب گروه ۸ (D۸) ، سازمان همکاری شانگهای (SCO) و ایران