کاربرد اصول طراحی شهری اکولوژیک در توسعه شهر اراک

شهر اراک با رشد سریع جمعیت و گسترش کالبدی در دهه های اخیر، شاهد افزایش چشمگیر ردپای اکولوژیک، مصرف منابع طبیعی و آلودگی های زیست محیطی بوده است. این شهر — به عنوان یکی از قطب های صنعتی کشور — با چالش هایی مانند کاهش فضای سبز، افزایش جزیره گرمایی، آلودگی هوا و کاهش تنوع زیستی مواجه است. این پژوهش با هدف بررسی کاربرد اصول طراحی شهری اکولوژیک در توسعه پایدار شهر اراک انجام شده است. روش تحقیق ترکیبی (کیفی-کمی) شامل تکنیک های تحلیل سندی، مشاهده میدانی، پرسشنامه (n=۳۸۰)، مصاحبه با کارشناسان محیط زیست و شهرسازی، و مدل سازی GIS و ENVI-met برای شبیه سازی اثرات اکولوژیک طرح های پیشنهادی است. یافته ها نشان می دهد که اعمال اصول اکولوژی شهری می تواند دمای سطح شهر را تا ۴.۵ درجه کاهش دهد، مصرف انرژی ساختمان ها را ۳۰% کاهش دهد و تنوع گونه های گیاهی و جانوری را ۴۰% افزایش دهد. همچنین، ۷۶% شهروندان معتقدند توسعه شهری بدون در نظر گرفتن اکولوژی، آینده اراک را تهدید می کند. در نهایت، مدل پیشنهادی طراحی شهری اکولوژیک اراک بر سه محور «اتصال اکولوژیک، طراحی سبز و مدیریت منابع» استوار است و با به کارگیری اصولی مانند راهروهای اکولوژیک، سقف و دیوار سبز، سطوح نفوذپذیر و طراحی چندلایه گیاهی قابل اجراست. این مقاله بر ضرورت بازاندیشی در توسعه شهری با محوریت اکولوژی و پایداری زیست محیطی تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

اکولوژی شهری ، طراحی سبز ، پایداری زیست محیطی ، شهر اراک ، ENVI-met ، GIS ، جزیره گرمایی