نقش هوش هیجانی در تعاملات معلم و دانش آموز در محیط های آموزشی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش هوش هیجانی در تعاملات معلم و دانش آموز در محیط های آموزشی انجام شده است. در سال های اخیر، توجه به مولفه های غیرشناختی در آموزش، به ویژه هوش هیجانی، به عنوان یکی از عوامل کلیدی در بهبود کیفیت یادگیری و روابط انسانی در کلاس درس مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش از نوع کیفی و مبتنی بر روش تحقیق مروری بوده و با تحلیل منابع علمی داخلی و خارجی، به شناسایی الگوها، شکاف ها و روندهای موجود در این حوزه پرداخته است.یافته های پژوهش نشان می دهد که هوش هیجانی معلمان تاثیر مستقیمی بر کیفیت تعاملات آموزشی دارد. مولفه هایی چون همدلی، خودتنظیمی هیجانی، آگاهی هیجانی و مهارت های ارتباطی، موجب شکل گیری روابط انسانی تر، کاهش تعارضات، افزایش انگیزش تحصیلی و بهبود سلامت روانی دانش آموزان می شوند. همچنین، هوش هیجانی نقش مهمی در اثربخشی تدریس ایفا کرده و موجب ارتقاء سازماندهی کلاس، حمایت آموزشی و عاطفی و افزایش مشارکت دانش آموزان در فرآیند یادگیری می گردد. مطالعات تطبیقی انجام شده در کشورهای مختلف نشان می دهد که آموزش هدفمند هوش هیجانی به معلمان، در بهبود فضای آموزشی، کاهش اضطراب دانش آموزان و ارتقاء عملکرد تحصیلی آنان موثر بوده است. در ایران نیز، با وجود برخی تلاش ها در حوزه تربیت حرفه ای معلمان، جای خالی آموزش ساختاریافته هوش هیجانی همچنان احساس می شود. بر این اساس، پیشنهاد می شود که برنامه های تربیت معلم و توسعه حرفه ای، آموزش مهارت های هیجانی را به عنوان یکی از محورهای اصلی خود در نظر گیرند.در مجموع، هوش هیجانی نه تنها یک ویژگی فردی بلکه یک صلاحیت حرفه ای برای معلمان است که می تواند به طور مستقیم بر کیفیت آموزش، سلامت روانی دانش آموزان و موفقیت تحصیلی آنان تاثیرگذار باشد.

کلیدواژه ها:

هوش هیجانی ، تعاملات آموزشی ، معلم ابتدایی ، سلامت روانی دانش آموز ، اثربخشی تدریس