نقش مدیریت HSE در بهبود کیفیت زندگی شهروندان: مطالعه موردی شهرداری ها

مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) امروزه به عنوان یکی از موثرترین ابزارهای سیاست گذاری شهری، نقشی بنیادین در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان ایفا می کند. شهرهای بزرگ و کلان شهرها با مجموعه ای از چالش های پیچیده همچون آلودگی های محیطی، رشد فزاینده تولید پسماند، تهدیدهای ناشی از ناایمنی فضاهای عمومی و فشارهای روانی و اجتماعی ناشی از زندگی شهری مواجه اند. در چنین شرایطی، بی توجهی به اصول HSE می تواند منجر به افزایش بیماری های جسمی، بروز حوادث شهری، کاهش بهره وری و حتی افت سرمایه اجتماعی شود. در مقابل، اجرای سیاست های جامع HSE توسط شهرداری ها می تواند به طور مستقیم و غیرمستقیم منجر به کاهش آلودگی هوا، مدیریت بهینه و پایدار پسماند، افزایش ایمنی در فضاهای عمومی، و بهبود وضعیت سلامت جسمی و روانی شهروندان گردد (WHO, 2018؛ Cooper, 2019). پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش HSE در بهبود کیفیت زندگی شهری، رویکردی توصیفی–تحلیلی را اتخاذ کرده و ضمن تحلیل وضعیت موجود شهرداری ها در ایران، به مقایسه تطبیقی با تجارب بین المللی پرداخته است. این مطالعه تلاش دارد نشان دهد که چگونه مدیریت HSE می تواند به عنوان پلی میان سیاست گذاری کلان و رفاه خرد شهروندان عمل کرده و زمینه ارتقای زیست پذیری شهری را فراهم آورد. یافته های پژوهش تاکید می کنند که آموزش و فرهنگ سازی عمومی، استفاده هوشمندانه از فناوری های نوین شهری همچون اینترنت اشیا و سامانه های پایش آنلاین، توسعه زیرساخت های نظارتی کارآمد، و تقویت مشارکت شهروندان در فرآیندهای مدیریتی، از جمله مهم ترین عوامل اثرگذار در این حوزه هستند (Hill et al., 2020؛ حسینی و همکاران، 1399). بر این اساس، این مقاله پیشنهاد می کند که شهرداری ها با اتخاذ رویکردی جامع و پایدار در مدیریت HSE، می توانند نه تنها سلامت و امنیت شهروندان را تضمین کنند، بلکه با ارتقای رضایت اجتماعی و افزایش اعتماد عمومی، مسیر دستیابی به توسعه پایدار شهری را نیز هموار سازند. در نتیجه، مدیریت HSE باید به عنوان یکی از ارکان اصلی سیاست گذاری و برنامه ریزی شهری در نظر گرفته شود، چرا که توجه به آن آینده ای ایمن تر، سالم تر و زیست پذیرتر برای شهروندان رقم خواهد زد.

کلیدواژه ها:

مدیریت شهری ، کیفیت زندگی شهروندان ، آلودگی هوا ، مدیریت پسماند