کاربست هوش مصنوعی در مدیریت مالی شهرداری ها: فرصت ها و چالش ها

در دهه های اخیر، پیشرفت های فناوری اطلاعات و ارتباطات، به ویژه در حوزه هوش مصنوعی (AI)، تحولات بنیادینی در ساختار و کارکرد سازمان ها ایجاد کرده است. شهرداری ها به عنوان نهادهای عمومی محلی، نقشی اساسی در مدیریت امور شهری و ارائه خدمات عمومی ایفا می کنند. با این حال، بسیاری از شهرداری ها در ایران با چالش هایی همچون محدودیت شدید منابع مالی، وابستگی به درآمدهای ناپایدار مانند فروش تراکم ساختمانی و عوارض مقطعی، و همچنین ضعف در شفافیت مالی و پاسخگویی روبه رو هستند (حسینی، 1399). این چالش ها موجب شده است که اعتماد شهروندان به شهرداری ها کاهش یابد و امکان برنامه ریزی بلندمدت توسعه ای نیز محدود گردد. در چنین شرایطی، بهره گیری از ظرفیت های هوش مصنوعی می تواند به عنوان یک راهکار نوآورانه مطرح شود. فناوری های مبتنی بر AI قادرند از طریق تحلیل داده های کلان، پیش بینی الگوهای درآمدی و هزینه ای، کشف تخلفات مالی، و خودکارسازی فرایندهای حسابداری و بودجه ریزی، نقش مهمی در ارتقای کارایی مالی شهرداری ها ایفا کنند (Dubey et al., 2021؛ Janssen & Kuk, 2016). علاوه بر این، هوش مصنوعی می تواند با فراهم کردن امکان دسترسی به اطلاعات شفاف تر، سطح پاسخگویی شهرداری ها را افزایش داده و اعتماد عمومی را تقویت کند. این مقاله با مرور ادبیات پژوهشی داخلی و خارجی، به تحلیل فرصت ها و چالش های استفاده از هوش مصنوعی در مدیریت مالی شهرداری ها می پردازد. یافته ها نشان می دهد که در کنار مزایای گسترده، موانعی همچون کمبود داده های استاندارد و قابل اعتماد، ضعف زیرساخت های دیجیتال، نبود سامانه های یکپارچه مالی، و ملاحظات حقوقی و اخلاقی مرتبط با حریم خصوصی شهروندان وجود دارد که باید در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های اجرایی مورد توجه قرار گیرند. در نهایت، مقاله نتیجه می گیرد که با اتخاذ رویکردی تدریجی، سرمایه گذاری در زیرساخت ها، تدوین مقررات شفاف و آموزش کارکنان، می توان از ظرفیت های هوش مصنوعی برای تحول در مدیریت مالی شهرداری ها بهره مند شد.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، مدیریت مالی ، شهرداری ، شفافیت مالی