تحلیل تطبیقی تصویرگری آیینی و میزانسن در نمایشهای سحوری و یادگار زریران از منظر پانوفسکی

قطب الدین صادقی از برجسته ترین کارگردانان تئاتر معاصر ایران با تلفیق تصویرگری آیینی و میزانسنهای متکی بر هویت فرهنگی کهن، هویتی ویژه به نمایشهای خود بخشیده است. این پژوهش با بهره گیری از نظریه ی سه لایه ای آروین پانوفسکی توصیفی، شمایل نگارانه و شمایل شناختی به تحلیل تطبیقی رابطه ی بین این دو عنصر در نمایشهای سحوری و یادگار زریران میپردازد. هدف این پژوهش بررسی چگونگی استفاده ی صادقی از آیینها و نمادهای سنتی در خلق تجربه ای نوین و روشن سازی پیوند میان فرم بصری و لایه های مفهومی آثار اوست. پرسش اصلی پژوهش این است که: چگونه تصویرگری آیینی و میزانسن در این دو نمایش با توجه به نظریهی پانوفسکی قابل مقایسه و تحلیل هستند؟ پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از روشهای مطالعه موردی توصیفی - تحلیلی و تطبیقی و با گردآوری دادهها از منابع کتابخانهای اینترنتی و مشاهده ی اجراها انجام شده است. یافته ها نشان میدهد که طراحی میزانسن و تصویرگری آیینی در این دو نمایش نه تنها به بازنمایی ظاهری آیینها می پردازد، بلکه بازتابی از هویت فرهنگی و تحولات اجتماعی را نیز ارائه میدهد همچنین نشان میدهد که صادقی با ادغام فرمهای بصری و آیینی سنتی، ابعادی تازه از بازنمایی های آیینی را ارائه نموده که از منظر پانوفسکی قابل تحلیل است و تلفیق قابل توجهی بین شیوه ی اجرا در نمایش ایرانی و علوم شمایلی ارائه می دهد پژوهش حاضر با رویکرد شمایل شناختی پانوفسکی چگونگی نسبت میان انگاره و تصاویر آیینی اسطوره ای را با تصاویر بازتولید شده در آثار اجرایی صادقی بررسی میکند که ابعاد تازه ای از شیوه تغییر و تحول آیین و اسطوره در آثار نمایشی ،صادقی را آشکار خواهد ساخت.

کلیدواژه ها:

قطب الدین صادقی آروین ، پانوفسکی شمایل ، شناسی تصویرگری آیینی میزانسن