تحلیل اثر های خشکسالی بر جوامع روستایی شهرستان خمین (دهستان رستاق)

درحال حاضر خشکسالی یکی از مخاطره های مهم طبیعی است که اثر های مستقیم و غیر مستقیم به ویژه در نواحی روستایی دارد. از جمله پیامدهای خشکسالی تاثیرگذاری آن بر ابعاد زندگی جوامع روستایی است؛ از این رو بررسی علمی این پدیده برای برنامه ریزی و مقابله با آن ضروری است. روش پژوهش در این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و برای جمع آوری داده ها از روش میدانی و اسنادی استفاده شده است. جامعه آماری شامل ۱۳۴۴ خانوار روستایی دهستان رستاق شهرستان خمین بوده است که از آن میان ۲۲۹ خانوار با استفاده از جدول مورگان و به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شد. در پژوهش حاضر پرسشنامه ای بر مبنای طیف لیکرت در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی و کالبدی برای جمع آوری اطلاعات تهیه شده و ابزار تحلیل داده ها نرم افزار SPSS، مدل FARAS و مدل Fuzzy vikor بوده است. نتایج حاصل از یافته های پژوهش حاکی از آن است که بیشترین تاثیر خشکسالی به ترتیب بر ابعاد اقتصادی با وزن (۴۳۴/۰)، اجتماعی (۴۳۰/۰)، کالبدی (۴۱۹/۰) و محیط زیستی (۳۹۰/۰) بوده است که متغیرهای کاهش درآمد، کاهش پس انداز (بعد اقتصادی)، افزایش مهاجرت از روستا (بعد اجتماعی)، تغییر کاربری اراضی (بعد کالبدی) و در نهایت، فرسایش خاک (بعد محیط زیستی) بیشترین تاثیرپذیری را از این مخاطره داشته است. همچنین، خشکسالی در روستای پشتکوه بیشترین تاثیر و در روستای حشمتیه کمترین تاثیر را داشته است.

کلیدواژه ها:

اثر های خشکسالی ، جوامع روستایی ، دهستان رستاق ، شهرستان خمین