تقویت انگیزه و خلاقیت در آموزش ریاضی با استفاده از تفکر طراحی در پایه اول ابتدایی

در سال های اخیر توجه به شیوه های نوین تدریس در آموزش ابتدایی به ویژه در حوزه ریاضیات به یک ضرورت جدی بدل شده است. ریاضیات به عنوان زبانی جهانی نقش مهمی در رشد شناختی، اجتماعی و خلاقیت ذهنی کودکان دارد. با این حال تجربه های آموزشی سنتی اغلب منجر به کاهش انگیزه و احساس بی علاقگی در میان دانش آموزان پایه اول ابتدایی می شوند. در این شرایط به کارگیری رویکردهایی که بتوانند یادگیری را به تجربه ای لذت بخش و خلاقانه تبدیل کنند، ضرورتی انکارناپذیر است. یکی از این رویکردها تفکر طراحی است که بر پایه همدلی با یادگیرنده، بازتعریف مسئله، ایده پردازی خلاقانه، نمونه سازی و آزمون راهکارها شکل گرفته است. این پژوهش بر آن است که نشان دهد استفاده از تفکر طراحی در آموزش ریاضی می تواند به طور موثر به تقویت انگیزه و خلاقیت دانش آموزان کمک کند. در فرآیند به کارگیری این رویکرد، دانش آموزان نه تنها به یادگیری مفاهیم پایه ای ریاضی چون شمارش، جمع، تفریق و شناسایی اشکال می پردازند بلکه فرصت می یابند ایده های خود را بیان کنند، آن ها را به روش های گوناگون به اجرا درآورند و پیامدهای فعالیت های خود را مشاهده کنند.نتایج نشان می دهد که رویکرد تفکر طراحی محیطی را ایجاد می کند که در آن دانش آموزان احساس امنیت، آزادی و ارزشمندی می کنند. آنان به واسطه مشارکت فعال، احساس تعلق به فرایند یادگیری دارند و این امر انگیزه درونی آن ها را تقویت می کند. همچنین فرایند بازنگری و اصلاح در فعالیت های مبتنی بر تفکر طراحی به کودکان می آموزد که اشتباه بخشی از یادگیری است و هر بار تلاش فرصتی تازه برای رشد محسوب می شود. این نگرش نه تنها به کاهش اضطراب در درس ریاضی می انجامد بلکه به افزایش اعتمادبه نفس و خلاقیت ذهنی نیز کمک می کند. یافته ها تاکید می کنند که استفاده از فعالیت های جذاب، داستان پردازی، بازی های خلاقانه و پروژه های کوچک در چارچوب تفکر طراحی باعث می شود کودکان درگیر یادگیری فعال شوند و تجربه ای متفاوت از کلاس درس سنتی داشته باشند.این مطالعه همچنین نشان می دهد که معلمان با بهره گیری از تفکر طراحی می توانند نقش خود را از انتقال دهنده صرف اطلاعات به تسهیل گر یادگیری تغییر دهند. آن ها با ایجاد فضایی مشارکتی، امکان گفت وگو، پرسشگری و ایده پردازی را برای کودکان فراهم می کنند. چنین فضایی به کودکان کمک می کند تا مهارت های اجتماعی، تفکر انتقادی و روحیه همکاری را در کنار یادگیری مفاهیم ریاضی تقویت نمایند. به بیان دیگر، تفکر طراحی موجب می شود که آموزش ریاضی صرفا فرایندی شناختی نباشد بلکه تجربه ای همه جانبه و چندبعدی برای پرورش انسان های خلاق، با انگیزه و توانمند فراهم شود. در جمع بندی می توان گفت استفاده از تفکر طراحی در آموزش ریاضی پایه اول ابتدایی فرصتی ارزشمند برای ایجاد تحول در نظام آموزشی است. این رویکرد می تواند علاوه بر تقویت انگیزه و خلاقیت، زمینه ساز رشد مهارت های حل مسئله، انعطاف پذیری ذهنی و علاقه مندی پایدار به یادگیری ریاضی در دانش آموزان شود.

کلیدواژه ها:

تفکر طراحی ، آموزش ریاضی ، پایه اول ابتدایی ، خلاقیت ، انگیزه ، یادگیری فعال