تحلیل مقایسه ای سلامت روانی دانش آموزان فعال و غیر فعال در حوزه تربیت بدنی

سلامت روانی دانش آموزان یکی از پیش شرط های اساسی پیشرفت تحصیلی و سازگاری اجتماعی است و نقش فعالیت بدنی در ترویج رفاه روانی به طور گسترده مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر به صورت مروری و مبتنی بر منابع معرفی شده، با هدف تحلیل مقایسه ای وضعیت سلامت روانی دانش آموزان فعال و غیر فعال در حوزه تربیت بدنی انجام شد. روش مطالعه مبتنی بر گردآوری، دسته بندی و تحلیل کیفی یافته های مطالعات مرتبط بود؛ منابع انتخاب شده شامل مطالعات تجربی، مداخلات گروهی و مرورهای نظام مند در زمینه تاثیر فعالیت بدنی بر جنبه های مختلف سلامت روان و کیفیت زندگی بودند.یافته های مرور نشان دادند که مشارکت منظم در فعالیت های تربیت بدنی با کاهش نشانه های اضطراب و افسردگی، بهبود ظرفیت های تنظیم هیجانی و افزایش سطح شادکامی و رضایت از زندگی همراه است. همچنین فعالیت بدنی موجب ارتقای اعتمادبه نفس، تقویت احساس خودکارآمدی و بهبود مهارت های اجتماعی از جمله همکاری و همبستگی میان همسالان می شود. در سطح عملکرد تحصیلی، شواهد حاکی از آن است که دانش آموزان فعال از توانمندی های شناختی بالاتری در زمینه توجه و حافظه برخوردارند که می تواند به بهبود عملکرد درسی منجر شود. مکانیسم های مطرح شده برای توضیح این اثرات شامل تغییرات زیست روان شناختی (مانند تعدیل نوروترانسمیترها و کاهش پاسخ های فیزیولوژیک استرس)، فرآیندهای روان شناختی (افزایش خودپنداره و تجربه موفقیت) و عوامل اجتماعی (حمایت همسالان و شبکه های اجتماعی مدرسه ای) است.با وجود این فوائد، موانعی چون نابرابری دسترسی به امکانات ورزشی، نگرش های تقلیل دهنده نسبت به تربیت بدنی، کمبود نیروی متخصص و محدودیت زمانی در برنامه درسی می تواند مانع بهره مندی کامل دانش آموزان از مزایای فعالیت بدنی شود. بر این اساس، پژوهش حاکی از ضرورت گنجاندن برنامه های ساختارمند، متنوع و در دسترس تربیت بدنی در مدارس، ارتقای توانمندی مربیان و جلب حمایت خانواده و سیاست گذاران برای افزایش بهره مندی همه دانش آموزان است. در پایان نتیجه گیری می شود که تقویت مشارکت ورزشی دانش آموزان می تواند راهبردی موثر، کم هزینه و فراگیر در جهت ارتقای سلامت روانی و بهبود کیفیت زندگی و عملکرد تحصیلی آنان باشد.

کلیدواژه ها:

سلامت روانی ، فعالیت بدنی ، تربیت بدنی ، دانش آموزان ، کیفیت زندگی ، خودکارآمدی