بررسی تغییرات تیپولوژی پوششی رودخانه جاجرود با تاکید بر تاثیرات انسانی

درک تعاملات اجزای سیستم رودخانه ای در پاسخ به محرک های خارجی برای پیشبرد مدیریت پایدار محیط رودخانه ضروری است. هدف این تحقیق، بررسی تغییرات تیپولوژی پوشش گیاهی حاشیه رودخانه جاجرود طی دوره ۱۴۰۲-۱۳۶۷ بوده است. در این پژوهش، از عکس های هوایی آنالوگ سال ۱۳۶۷ و تصاویر اولتراکم سال ۱۴۰۲ استفاده شد. برای بازه بندی رودخانه بر اساس ژئوفرم از روش GUS استفاده شد. بر اساس بررسی ژئومورفولوژی رود، ۵ بازه ۸۰۰ متری تعیین و نوع حصر کرانه های چپ و راست رودخانه، پایداری، نوع رسوبات و شیب و ارتفاع هر بازه بررسی شد. رودخانه جاجرود به ۵ بازه ژئومورفیک تفکیک شد. سپس، تعدادی مقطع عرضی شبه موازی در فاصله مناسب در امتداد رودخانه ترسیم شد. طبقه بندی تیپولوژی پوششی در هر یک از مقاطع عرضی شامل مجرای رودخانه، چمنزار، پوشش گیاهی چوبی بلند و کوتاه، جزایر رسوبی، بار رسوبی حاشیه ای، عوارض انسانی و جزایر گیاهی بود. نوسانات تغییر در پوشش گیاهی بیانگر کاهش تیپولوژی علفزار حاشیه ای در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۳۶۷ است. مساحت تیپولوژی جزایر گیاهی میان آبراهه در سال ۱۴۰۲ با ۲۶۵۶۳۳ مترمربع در مقایسه با سال ۱۳۶۷ (۱۶۵۴۱۵ مترمربع) کاهش یافته است. تیپولوژی رسوبات حاشیه ای و عوارض انسانی در سال ۱۴۰۲ در مقایسه با ۱۳۶۷ افزایش یافته که حاکی از تغییر کاربری اراضی و تجاوز به اراضی حاشیه ای رودخانه جاجرود است.

کلیدواژه ها:

تغییرات آنتروپوژنیک ، تیپولوژی پوششی ، رودخانه جاجرود ، گیاهان حاشیه ای ، گیاهان مهاجم