نقش ارزشیابی بازخوردی در بهبود مهارت های حل مسئله

ارزشیابی به عنوان یکی از ارکان اساسی فرایند یاددهی-یادگیری، نقشی تعیین کننده در ارتقای کیفیت آموزشی ایفا می کند. در سال های اخیر، توجه ویژه ای به ارزشیابی بازخوردی شده است؛ رویکردی که هدف آن نه صرفا سنجش میزان یادگیری، بلکه هدایت و بهبود مستمر عملکرد یادگیرندگان است. ارزشیابی بازخوردی با فراهم سازی بازخوردهای دقیق، فوری و سازنده به دانش آموزان، زمینه ای فراهم می آورد تا آنان از نقاط قوت و ضعف خود آگاه شده و مسیر اصلاحی لازم را برای ارتقای یادگیری طی کنند. یکی از حوزه های مهمی که ارزشیابی بازخوردی می تواند تاثیر چشمگیری بر آن داشته باشد، مهارت های حل مسئله است. حل مسئله به عنوان یک مهارت شناختی-کاربردی، نیازمند توانایی تحلیل موقعیت، شناسایی راه حل های جایگزین، ارزیابی نتایج و انتخاب بهترین گزینه است. بازخوردهای هدفمند معلم در این زمینه می توانند به دانش آموزان کمک کنند تا استراتژی های ناکارآمد خود را شناسایی کرده و روش های جدید و موثرتری را به کار گیرند.یافته های پژوهشی نشان می دهند که ارزشیابی بازخوردی با تقویت خودتنظیمی، انگیزه درونی و تفکر انتقادی، به بهبود قابل توجه عملکرد دانش آموزان در حل مسائل پیچیده منجر می شود. همچنین، این نوع ارزشیابی فرایند یادگیری را به یک تعامل پویا میان معلم و دانش آموز تبدیل کرده و به جای تمرکز بر نتیجه نهایی، بر مسیر یادگیری تاکید دارد. از این منظر، ارزشیابی بازخوردی نه تنها ابزاری برای تشخیص پیشرفت تحصیلی، بلکه راهبردی آموزشی برای توسعه مهارت های شناختی سطح بالا محسوب می شود. در نتیجه، می توان گفت استفاده صحیح و مستمر از ارزشیابی بازخوردی در کلاس های درس، به ویژه در درس هایی که ماهیت حل مسئله دارند، می تواند نقش بسزایی در ارتقای کیفیت یادگیری و آماده سازی دانش آموزان برای مواجهه با چالش های واقعی زندگی ایفا کند.

کلیدواژه ها:

ارزشیابی بازخوردی ، حل مسئله ، یادگیری فعال ، خودتنظیمی ، انگیزه درونی