مطالعه کالبدشناختی ستون مهره و ساختار باله های ماهی شوریده معمولی (Otolithes ruber) خلیج فارس و دریای عمان با استفاده از تصاویر رادیوگرافی

هدف: ماهی شوریده معمولی (Otolithes ruber، خانوادهSciaenidae ) از گونه های اقتصادی مهم در اکوسیستم های خلیج فارس و دریای عمان محسوب می شود که نقش کلیدی در صنایع شیلاتی دارد. با توجه به اهمیت اقتصادی و نبود داده های کافی در زمینه کالبدشناسی این گونه، این پژوهش به تحلیل ساختار باله ها و ستون مهره ای آن با استفاده از تکنیک رادیوگرافی می پردازد. مواد و روش ها: هشت نمونه بالغ از این گونه بلافاصله پس از صید به آزمایشگاه منتقل شدند. چهار نمونه با انجماد سریع در دمای ۲۰- درجه سانتیگراد نگهداری شدند. چهار نمونه دیگر با ایجاد برش طولی ۲ سانتی متری در ناحیه دمی-مخرجی برای دسترسی به حفره شکمی و فیکساسیون در فرمالین ۱۰٪ به مدت ۱۰ روز آماده سازی شدند. تصاویر رادیوگرافی دیجیتال از نمای جانبی و عمود بر محور طولی بدن تهیه گردیدند. داده ها بر اساس شمارش مهره ها و الگوی شعاع های باله ای ارزیابی شدند. نتایج: بر اساس یافته ها تعداد مهره های ستون فقرات در محدوده ۲۴ تا ۲۵ عدد متغیر است. این مهره ها با وجود سادگی ساختاری، دارای زوائد پشتی عصبی اختصاصی برای محافظت از طناب نخاعی بودند. باله پشتی بلند دو بخشی با ۳۴ شعاع سخت - ۱۶ شعاع در بخش قدامی و ۱۸ شعاع در بخش خلفی - و شکاف واضح بین بخش های سخت و نرم شناسایی گردید. باله دمی گردشکل دارای ۲۰ شعاع سخت و باله های شکمی زوج، هر یک با ۲ شعاع سخت بودند. باله های سینه ای نیز حاوی ۴ شعاع نرم در هر طرف گزارش شدند. شعاع های سخت و نرم باله ها از جنس کلاژن با ذخایر معدنی بودند که نقش کلیدی در استحکام ساختاری و انعطاف پذیری حرکتی ایفا می کنند. نتیجه گیری: ویژگی های رادیوگرافیک O. ruber شامل تطابق مهره ها و باله ها با نیازهای اکولوژیک، در این مطالعه تشریح شد. داده های به دست آمده پایه ای برای مطالعات آتی در حوزه های اکولوژی، تکامل و مدیریت پایدار ذخایر این گونه اقتصادی فراهم می کند.

کلیدواژه ها:

آناتومی ، باله ، رادیوگرافی ، ستون مهره ، شوریده ماهی