بررسی اثرگذاری مقدار و عمق توزیع بیوچار کاه گندم بر تبخیر از سطح خاک

هدف: یکی از مهم ترین دلایل هدررفت آب در مناطق خشک و نیمه خشک، تبخیر از سطح خاک های فاقد پوشش است، استفاده از مواد اصلاح کننده ای نظیر بیوچار به عنوان یکی از راهکارهای موثر برای کاهش تبخیر و افزایش حفظ رطوبت خاک مطرح شده است. در همین راستا، پژوهشی با هدف بررسی تاثیر کاربرد کاه گندم و بیوچار حاصل از آن در کاهش تبخیر و بهبود نگهداری رطوبت خاک از ابتدای تیرماه تا پایان آذرماه، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده فنی و کشاورزی پاکدشت اجرا شد. مواد و روش ها: این پژوهش به صورت طرح کاملا تصادفی و با ۷ تیمار و ۳ تکرار در دانشکده فنی و کشاورزی پاکدشت اجرا شد. در این تحقیق، فاکتورهای مورد بررسی بیوچار کاه گندم بود که در مقادیر ۳ و ۶ درصد و در اعماق ۵، ۱۰ و مخلوط کامل با خاک گلدان مورد استفاده قرار گرفت. میزان آب ورودی و خروجی و مقدار تبخیر آب از خاک در جهت اندازهگیری افزایش یا کاهش مقادیر آن در هر یک از تیمارها محاسبه شد. یافته های پژوهش: نتایج مقایسه میانگین تیمارهای مختلف حاکی از آن بود که استفاده از کاه گندم تبخیر سطحی خاک را در مقایسه با تیمار شاهد کاهش داده است. نتایج نشان داد که مقدار میانگین تبخیر تیمارهای ۳ و ۶ درصدی کاه گندم مخلوط با کل خاک گلدان (۳۰ سانتیمتر) در عمق ۵ و ۱۰ سانتیمتری (۹/۲۳۲۳ میلیمتر) تفاوت معنی داری در قیاس با تیمار شاهد (۲۳۶۰ میلی لیتر) ندارد. اما توزیع کاه گندم در کل خاک گلدان بر میزان تبخیر تاثیر معناداری داشت. میانگین مقادیر تبخیر در نمونههای ۳ و ۶ درصدی به ترتیب ۹/۲۰۳۹ میلی لیتر (۶/۱۳ درصد کاهش)، ۷/۱۹۷۸ میلی لیتر (۲/۱۶ درصد کاهش) مییابد که این مقادیر از نظر آماری در سطح ۵ درصد با تیمار شاهد تفاوت معناداری داشتند. نتیجه گیری: برمبنای نتایج بهدست آمده استفاده از کاه گندم (۳ و ۶ درصد) میتواند به کاهش مقدار تبخیر از سطح خاک بیانجامد. کاربرد این روش به عنوان راهکاری اثربخش در راستای کاهش آب مورد نیاز کشاورزی به

کلیدواژه ها:

مقدار و عمق توزیع ، بیوچار کاه گندم ، تبخیر ، خاک ، رطوبت