بررسی مقایسه ای تاثیر عوامل دموگرافی ،اقتصادی و اجتماعی بر بهره وری نیروی انسانی در آموزش و پرورش شهر تهران

چکیده مقدمه و هدف: یکی از مهمترین اهداف در هر سازمان ارتقاء سطح بهره وری آن است و با توجه به اینکه انسان در ایجاد بهره وری نقشی محوری دارد درخواست های او در سازمان اثری کلیدی بجا می گذارد. هدف این تحقیق بررسی مقایسه ای تاثیرعوامل دموگرافی ،اقتصادی و اجتماعی بر بهره وری نیروی انسانی در آموزش وپرورش تهران بود. روش شناسی: تحقیق حاضر توصیفی از نوع مقایسه ای است که داده های آن به شکل میدانی و با استفاده از پرسشنامه و به روش دلفی جمع آوری شده است. جامعه آماری این تحقیق دبیران مرد،مدیران مدارس پسرانه و مسئولان تربیت بدنی(آقایان) شهر تهران که طبق آمار سازمان آموزش و پرورش شهر تهران ۱۲۲۹ در سال ۸۹-۹۰ می باشد. روش نمونه گیری به صورت تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انجام گرفت و حجم نمونه آماری بر اساس جدول اودینسکی (۱۹۸۱) تعیین گردید که ۲۰% از حجم جامعه آماری را تشکیل می دهد(۲۲۵= n). ابزار اندازه گیری در این تحقیق عبارتست از یک پرسشنامه محقق ساخته حاوی سوالات پنج گزینه ای لیکرت (مقدار خیلی زیاد – زیاد – متوسط – زیر متوسط – کم) برای سه گروه جامعه آماری در سه بخش  شخصی(دموگرافی)، شرایط اقتصادی و اجتماعی تاثیر گذار بر بهره وری کارکنان به طور یکسان تنظیم شده است.  که پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ۸۱/۰ تعیین گردید. همچنین روایی صوری و محتوایی پرسشنامه­ها توسط ۲۰ نفر از اساتید متخصص مدیریت ورزشی مورد تایید قرار گرفت. برای دسته بندی و تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از افراد نمونه در تحقیق از جدول فراوانی های ساده و درصدی جهت نمایش داده های استفاده گردید؛ برای تایید طبیعی بودن توزیع از آزمون کلموگروف – اسمیرنوف و برای تفاوت دیدگاه های جامعه آماری از میزان تاثیر پذیری متغیرها بر بهره وری کارکنان از تحلیل واریانس یک طرفه  استفاده شد. برای تعیین وضعیت تاثیر پذیری متغیرها بربهره وری از T تک نمونه ای و برای اولویت بندی عوامل تاثیر گذار بر بهره وری از تحلیل عاملی استفاده شد. یافته ها و  نتیجه گیری : نتایج نشان داد که تاثیر «عوامل شخصی» بروی بهره وری معلمان، از حد متوسط  بالاتر بوده و وضعیت مثبتی را نشان می دهند. بدین معنی که سن، میزان تحصیلات ،تجربه کاری ،میزان مهارت، تناسب رشته و شغل، برخورداری از وجدان کاری، توانایی مقابله با مشکلات ،دارا بودن استعدادی طبیعی وبرخورداری ازوضعیت خانوادگی مطلوب دبیران ازجمله عوامل موثربربهره وری  آنها می باشد. همچنین مطرح می شود که تاثیر «عوامل مربوط به شرایط اقتصادی و اجتماعی » بروی بهره وری دبیران، از حد متوسط  بالاتر بوده و وضعیت مثبتی را نشان می دهند. بدین معنی که وضعیت اقتصادی جامعه، ضوابط و قوانین شغلی جامعه، داشتن مشاغل متعدد، احساس امنیت و تامین اجتماعی، سیستم تشویق و تنبهی عادلانه، امنیت شغلی، توجه و احترام به شخصیت، بالا بردن حرمت و منزلت اجتماعی، گذراندن دوره های آموزشی ضمن خدمت، سطح بهداشت روانی و جسمانی روشن بودن شرح وظایف دبیران  و دخالت دادن معلم ورزش در تصمیمات و کاهش ساعت تدریس از جمله عوامل موثر بر بهره وری آنها می باشد. این تاثیر در جهت مثبت معنی دار گشته و می توان اذعان داشت که با افزایش هر یک از عوامل فوق، بهره وری افزوده شده و با کاهش هر کدام، میزان بهره وری کاهش می یابد .

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: عوامل دموگرافی ، عوامل اقتصادی و اجتماعی ، بهره وری ، آموزش وپرورش تهران