نقش الگوهای تربیتی معلمان در شکل گیری رفتارهای اخلاقی و اجتماعی دانش آموزان

معلمان به عنوان نخستین و موثرترین الگوهای رفتاری در محیط آموزشی، نقش بی بدیلی در تربیت اخلاقی و اجتماعی دانش آموزان ایفا می کنند. پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی-مروری، به بررسی ابعاد مختلف نقش الگوهای تربیتی معلمان در شکل گیری رفتارهای اخلاقی و اجتماعی دانش آموزان پرداخته است. در بخش مبانی نظری، با تعریف مفاهیم کلیدی همچون الگوی تربیتی، رفتار اخلاقی و رفتار اجتماعی، و مرور نظریه هایی چون یادگیری اجتماعی بندورا، رشد اخلاقی کلبرگ و ساخت گرایی اجتماعی ویگوتسکی، مبنای علمی تحلیل فراهم شده است. مرور پیشینه پژوهش های داخلی و خارجی نیز گویای آن است که رفتارهای کلامی و غیرکلامی معلمان، فضای اخلاق محور کلاس، تعاملات الگووار و مشارکت اجتماعی معلمان، تاثیری مستقیم بر نهادینه سازی ارزش های اخلاقی و اجتماعی در دانش آموزان دارد.با این حال، چالش هایی همچون فرسودگی شغلی معلمان، فقدان برنامه های رسمی تربیتی، تمرکز نظام آموزشی بر نمره محوری و ضعف همگرایی خانه و مدرسه، مانعی در مسیر ایفای این نقش محسوب می شود. در این راستا، راهکارهایی از جمله توانمندسازی تربیتی معلمان، بازنگری در نظام ارزشیابی، ایجاد ساختارهای حمایتی، تقویت همکاری خانواده و مدرسه، و بهره گیری از الگوهای موفق تربیتی پیشنهاد شده است. نتیجه گیری مقاله نشان می دهد که توانمندسازی معلمان برای ایفای نقش الگویی، نه تنها ضرورتی حرفه ای، بلکه شرطی بنیادین برای تحقق اهداف تربیت اخلاقی و اجتماعی در نظام آموزشی است.

کلیدواژه ها:

معلم ، الگوی تربیتی ، رفتار اخلاقی ، رفتار اجتماعی ، تربیت مدرسه ای