اثربخشی «بازی درمانی شناختی- رفتاری» بر حافظه فعال، تفکر خلاق و نظم جویی شناختی هیجان روی دانش آموزان دخترکم توان ذهنی شهر زنجان

مقدمه: شیوع اختلال کم توان ذهنی در میان کودکان، و مشکلات روانشناختی بسیاری را سبب می شود  و لذا انجام مداخلات هدفمند برای بهبود وضعیت آن ها ضروری می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر "بازی درمانی شناختی -رفتاری"بر حافظه فعال، تفکر خلاق و نظم جویی شناختی هیجان روی دانش آموزان دختر کم توان ذهنی شهر زنجان اجرا شد.  روش کار: پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم ابتدایی کم توان ذهنی مدارس استثنائی شهر زنجان در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس۳۰ تن دانش آموزان دخترکم توان ذهنی انتخاب و سپس به صورت تصادفی ساده به شیوه قرعه کشی در ۲ گروه مساوی (هر گروه ۱۵ تن) قرارگرفتند. جمع آوری داده های پژوهش از طریق پرسشنامه جمعیت شناختی، "مقیاس هوش وکسلر برای کودکان- نسخه چهارم" (Wechsler Intelligence Scale for Children–Fourth Edition)،"آزمون های تفکر خلاق تورنس"(Torrance Tests of Creative Thinking) و"پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان-کودکان"(Cognitive Emotion Regulation Questionnaire-Kids)  صورت گرفت. روایی محتوا و صوری ابزارها به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفاکرونباخ بررسی شد. گروه مداخله ۸ جلسه ۶۰ دقیقه ای "بازی درمانی شناختی -رفتاری"  (هفته ای ۲ جلسه) آموزش دیدند و گروه کنترل در فهرست انتظار برای آموزش ماندند. داده ها در نرم افزار اس پی اس اس نسخه ۲۷  تحلیل شد.                                                                                یافته ها:"بازی درمانی شناختی- رفتاری" بر بهبود حافظه فعال، تفکرخلاق و نظم جویی شناختی هیجان دانش آموزان دخترکم توان ذهنی اثربخش می باشد (۰۱/۰>P). نتیجه گیری: "بازی درمانی شناختی-رفتاری" به تقویت حافظه فعال، ارتقاء تفکر خلاق و بهبود نظم جویی شناختی هیجان در دانش آموزان دخترکم توان ذهنی کمک شایانی می نماید. پیشنهاد می شود «بازی درمانی شناختی-رفتاری» به عنوان یک روش مکمل آموزشی در مدارس ویژه دانش آموزان دخترکم توان ذهنی اجرا شود.

کلیدواژه ها:

Cognitive-Behavioral Play Therapy ، Working Memory ، Creative Thinking ، Cognitive Emotion Regulation ، Female Students with Intellectual Disabilities. ، بازی درمانی شناختی-رفتاری ، حافظه فعال ، تفکرخلاق ، نظم جویی شناختی هیجان ، دانش آموزان دخترکم توان ذهنی.