مدیریت استرس توسط معلمان و تاثیر آن بر کیفیت تدریس

پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش مدیریت استرس معلمان و تاثیر آن بر کیفیت تدریس، با بهره گیری از مرور تحلیلی مطالعات انجام شده در ایران طی سال های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲، به بررسی ابعاد مختلف استرس شغلی معلمان، عوامل فردی، محیطی و سازمانی ایجادکننده آن، نظریه ها و مدل های مرتبط با مدیریت استرس همچون مدل تقاضا–منابع شغلی و نظریه ارزیابی شناختی، و راهبردها و مداخلات چندسطحی برای کاهش آن پرداخته است. یافته ها نشان می دهد که استرس مزمن در معلمان، ضمن کاهش توانایی مدیریت کلاس، دقت ارزشیابی و خلاقیت آموزشی، به افت کیفیت تعاملات کلاسی و در نتیجه کاهش شاخص های کیفیت تدریس منجر می شود. در مقابل، مداخلاتی نظیر آموزش ذهن آگاهی، درمان شناختی–رفتاری، غنی سازی منابع شغلی، بازخورد سازنده و بازنگری در نظام ارزشیابی، با ایجاد چرخه ای مثبت میان رفاه شغلی معلم و بهبود تدریس، پیامدهای آموزشی مطلوبی به همراه دارند. بررسی تطبیقی مدل های نظری نشان داد که استفاده همزمان از رویکردهای فردی، سازمانی و سیاست گذاری بیشترین تاثیر را در کاهش فشارهای روانی و افزایش احساس خودکارآمدی معلمان دارد. در نهایت، این نتیجه گیری حاصل شد که مدیریت استرس معلمان نه تنها اقدامی در حوزه سلامت روان، بلکه سرمایه گذاری راهبردی برای ارتقای کیفیت پایدار آموزش و تضمین رفاه حرفه ای است که از طریق افزایش ماندگاری معلمان باکیفیت، ارتقای مهارت های تدریس و بهبود نتایج یادگیری دانش آموزان، بازدهی بلندمدت برای نظام آموزشی کشور ایجاد می کند و باید به عنوان یک اولویت اساسی در برنامه ریزی های آموزشی و سیاست گذاری های کلان مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

مدیریت استرس ، معلمان ، کیفیت تدریس ، پیامدهای آموزشی