بررسی تطبیقی خشنودی از زندگی در میان دانش آموزان نابینا، ناشنوا با دانش آموزان مدارس عادی شهر بابل در سال ۱۴۰۴

رضایت از زندگی یکی از شاخص های اصلی سلامت روان است که نقش تعیین کننده ای در کیفیت زندگی کودکان دارد. کودکان استثنایی به دلیل تفاوت های حسی و اجتماعی، ممکن است نسبت به همسالان عادی رضایت کمتری از زندگی را تجربه کنند. هدف این پژوهش، مقایسه میزان رضایت از زندگی در دانش آموزان نابینا، ناشنوا و عادی مقطع ابتدایی شهر بابل در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ بود. این پژوهش توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان نابینا و ناشنوای ابتدایی شهر بابل در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ بود. کل نمونه ۵۵ نفر از دانش آموزان استثنایی (۷ پسر نابینا، ۹ دختر نابینا، ۲۰ پسر ناشنوا و ۱۸ دختر ناشنوا) را دربر گرفت. برای مقایسه، ۱۱۰ دانش آموز عادی از مدارس ابتدایی بابل با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. معیارهای ورود شامل داشتن وضعیت نابینایی یا ناشنوایی (برای گروه استثنایی)، سلامت بینایی و شنوایی (برای گروه عادی) و سلامت روانی بود. معیارهای خروج شامل ابتلا به بیماری های جسمی مزمن یا اختلالات شدید عصبی و مغزی در نظر گرفته شد. ابزار پژوهش پرسشنامه چندوجهی رضایت از زندگی دانش آموزان (MSLSS) بود که پنج بعد خانواده، دوستان، مدرسه، محیط زندگی و خود را می سنجد. داده ها با آزمون t مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) در نرم افزار SPSS نسخه ۲۷ تحلیل شدند. نتایج نشان داد بین سه گروه دانش آموز تفاوت معناداری در رضایت از زندگی وجود دارد (P<۰.۰۵). دانش آموزان عادی بالاترین و دانش آموزان نابینا پایین ترین سطح رضایت را گزارش کردند. همچنین در مقایسه بین گروه های استثنایی، ناشنوایان رضایت بیشتری نسبت به نابینایان داشتند (P=۰.۰۰۱). این پژوهش نشان می دهد که کودکان نابینا آسیب پذیرترین گروه از نظر رضایت از زندگی هستند. بنابراین، ضرورت دارد مداخلات آموزشی، روانی و اجتماعی ویژه ای برای ارتقای کیفیت زندگی آنان طراحی و اجرا شود.

کلیدواژه ها:

رضایت از زندگی ، نابینا ، ناشنوا ، دانش آموزان ابتدایی