تاثیر درمان شناختی-رفتاری بر استرس، اضطراب امتحان، ذهن آگاهی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان متوسطه اول

مقدمه و هدف: رفتار درمانی و کاهش استرس در بین دانش آموزان برای بهبود شرایط روحی و روانی و پیشرفت تحصیلی بسیار مهم است. بنابراین هدف ازاین مطالعه تاثیر درمان شناختی-رفتاری بر استرس، اضطراب امتحان، ذهن آگاهی و عملکرد تحصیلی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول بود. روش ها: این تحقیق یک مطالعه توصیفی می باشد. ابتدا از بین کلیه دانش آموزان دختر متوسطه اول شهر آبادان ، تعداد ۹۰ نفر به روش تصادفی و به عنوان نمونه اتخاب شدند. سپس این تحقیق با استفاده از یک کارآزمایی کنترل شده تصادفی با طرح پیش آزمون-پس آزمون، اجرا شد. شرکت کنندگان بر اساس معیارهای ورود تعیین شده، به طور تصادفی به گروه های درمان یا کنترل لیست انتظار اختصاص داده شدند. جمع آوری داده ها از طریق چهار ابزار مختلف انجام شد و گروه درمان در یک برنامه درمان شناختی-رفتاری و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (CBT-MBSR) شرکت کردند. ارزیابی های هر دو گروه در دو مرحله مختلف انجام شد: قبل از مداخله و پس از مداخله. این مطالعه به مدت ۴ هفته انجام گرفت. قبل و بعد از چهار هفته استرس ، اضطراب، ذهن آگاهی و پیشرفت تحصیلی از طریق پرسشنامه سنجیده شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق آزمون تحلیل کواریانس انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که دانش آموزان دختر متوسطه اول که تحت مداخله درمان شناختی-رفتاری قرار گرفتند، نمرات استرس و اضطراب امتحان پس از درمان به طور قابل توجهی پایین تری نسبت به دانش آموزان گروه کنترل لیست انتظار داشتند(به ترتیب ۰۰۱/۰P= و۰۰۱/۰P=). همچنین نتایج نشان داد ذهن آگاهی و پیشرفت تحصیلی نیز افزایش معناداری در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل پیدا کرد (به ترتیب ۰۰۱/۰P= و۰۰۱/۰P=). نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق می توان بیان کرد که کنترل و توجه به شرایط روحی و روانی دانش آموزان می تواند تاثیرات بسیار زیادی بر روند پیشرفت تحصیلی دانش آموزان داشته باشد. بنابراین معلمان می توانند با استفاده از روش های کم هزینه این شرایط را برای دانش آموزان فراهم کنند.

کلیدواژه ها:

درمان شناختی-رفتاری ، استرس ، اضطراب ، ذهن آگاهی ، پیشرفت تحصیلی و دانش آموزان