جرم و مجازات در فقه اسلامی

یکی از مسائل بحثانگیز دنیای امروز، فلسفه مجازات است. در فقه اسلامی، جرم به عنوان هر عملی یا ترک عملی تعریف می شود که توسط خداوند منع شده و مجازات خاصی برای آن تعیین شده است. مجازات ها در فقه اسلامی به دسته های اصلی حدود، قصاص، دیات، و تعزیرات تقسیم می شوند.در فلسفه مجازات از چرایی نه چیستی آن سخن به میان میآید که از آن به مبنای مجازات یا اهداف مجازات نیز میتوان تعبیر کرد. برای مجازاتها اهداف متعددی ذکر نمودهاند، از انتقام که یکی از اهداف مجازاتها در جوامع غیر متمدن است گرفته تا بازدارندگی عمومی و عبرتآموزی دیگران و تحقق عدالت، مورد بحث جدی میان متخصصان حقوق کیفری، جرم شناسان و فیلسوفان قرار دارد. مکتب حیات بخش اسلام با برنامه های تربیتی و اخلاقی و خودسازی از سویی، و اصلاح محیط از سوی دیگر، عوامل و زمینه های جرم و گناه را از بین می برد و از وقوع هنجارشکنی و ظلم و جنایات پیش گیری می کند. هرچند عموما افراد در جامعه اسلامی یا از تربیت والای انسانی و اسلامی برخوردارند و یا دست کم تحت تاثیر محیط جامعه دینی قرار دارند، ولی در عین حال، همواره هستند عده ای که هنجارهای یک جامعه دینی را برنمی تابند و از هر فرصتی سوء استفاده می کنند و دست به قانون شکنی و تجاوز به حقوق دیگران می زنند.

کلیدواژه ها:

فقه اسلامی ، جرم و مجازات ، حقوق کیفری ، اهداف مجازات