سلامت روان و هوش هیجانی دانش آموزان در عصر دیجیتال

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان استفاده از فناوری های دیجیتال، سلامت روان و هوش هیجانی دانش آموزان مدارس ناحیه یک کرمانشاه در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ انجام شد. با توجه به گسترش روزافزون ابزارهای دیجیتال و شبکه های اجتماعی و تاثیر آن ها بر رفتار و روان نوجوانان، شناخت اثرات مثبت و منفی این فناوری ها بر سلامت روان و توانایی های هیجانی دانش آموزان ضروری است.این پژوهش از نوع کاربردی-توصیفی-تحلیلی و با رویکرد پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان متوسطه اول و دوم مدارس ناحیه یک کرمانشاه بود و نمونه شامل ۳۴۵ دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. ابزار جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه هوش هیجانی بار-آن، پرسشنامه سلامت روان GHQ-۲۸ و پرسشنامه استفاده از فناوری های دیجیتال بود. پایایی ابزارها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بین ۰/۸۰ تا ۰/۸۷ تایید شد.نتایج نشان داد که استفاده بیش از حد از شبکه های اجتماعی و بازی های دیجیتال با کاهش سلامت روان دانش آموزان همراه است. همچنین هوش هیجانی نقش میانجی در کاهش اثرات منفی فناوری دیجیتال بر سلامت روان دارد. یافته ها حاکی از آن بود که دختران در ابعاد همدلی و مهارت های اجتماعی هوش هیجانی برتری دارند و دانش آموزان متوسطه دوم زمان بیشتری را در شبکه های اجتماعی صرف می کنند، اما تفاوت معنی داری در سلامت روان بین پایه ها مشاهده نشد. همچنین استفاده هدفمند و کنترل شده از فناوری های آموزشی آنلاین با ارتقای هوش هیجانی و کاهش اثرات منفی بر سلامت روان مرتبط است.بر اساس این نتایج، پیشنهاد می شود برنامه های آموزشی برای تقویت مهارت های اجتماعی-هیجانی، تدوین الگوهای استفاده کنترل شده از فناوری های دیجیتال و آموزش والدین و معلمان در زمینه مدیریت استفاده از فناوری دیجیتال اجرا شود. پژوهش حاضر می تواند پایه ای برای مطالعات آینده در زمینه اثرات فناوری دیجیتال بر سلامت روان و هوش هیجانی نوجوانان فراهم کند.

کلیدواژه ها:

سلامت روان ، هوش هیجانی ، فناوری دیجیتال ، دانش آموزان ، شبکه های اجتماعی