اعتبار سنجی الگوی مولفه های پرورش تفکر کودک در برنامه آموزش فلسفه برای کودکان بر مبنای معرفتشناسی اسلامی

پژوهش حاضر با هدف اعتبارسنجی الگوی مولفه های پرورش تفکر کودک در برنامه آموزش فلسفه برای کودکان بر مبنای معرفتشناسی اسلامی انجام پذیرفت. روش پژوهش برحسب هدف، کاربردی برحسب نوع داده، کیفی، برحسب زمان گردآوری داده، مقطعی و برحسب روش گردآوری داده ها و یا ماهیت و روش پژوهش، تحلیل محتوا بود. جامعه آماری پژوهش حاضر در اساتید دانشگاه و صاحب نظران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و مسئولین ذیربط آموزش و پرورش بودند که با استفاده از اصل اشباع و روش نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند ۶۱ مصاحبه شونده انتخاب شدند. ابزار گرداوری داده مرور سیستماتیک ادبیات و مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای حصول اطمینان از روایی ابزار و بهمنظور اطمینان خاطر از دقیق بودن یافته ها از دیدگاه اساتید آشنا با این حوزه و متخصصان دانشگاهی و همچنین از پایایی باز آزمون و روش توافق درون موضوعی برای محاسبه پایایی مصاحبههای انجام گرفته استفاده شد. به منظور تعیین روایی پرسشنامه از روایی محتوایی و سازه و همچنین پایایی نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی محاسبه شد که نتایج بیانگر روا و پایا بودن ابزار بود. روش تجزیه و تحلیل داده ها با توجه به سوال های پژوهش از روش های استنباطی آزمون تی تک نمونه ای و آزمون تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از نرم افزارهای Spss-V۲۳ و Smat Pls -V۳ استفاده شد. یافته ها نشان دادند که پرورش تفکر کودک در آموزش فلسفه برای کودکان بر مبنای معرفتشناسی اسلام شامل ۹۵۱ شاخص، ۳۲ مولفه و ۷ بعد اخلاقی شدن کودک و فهم مباحث ارزشی، ایجاد تفکر عقلی، استداللی و منطقی، دیدگاه شهودی و فلسفی، ارتقا درک سیاسی و اقتصادی، ارتقا درک معرفتشناسی و هستی شناسی، تادیب و تربیت کودک و درک خداشناسی بود. همچنین یافته ها در خصوص واکاوی تحلیلی انتقادی پرورش تفکر کودک در آموزش فلسفه برای کودکان بر مبنای معرفتشناسی اسلام نشان داد که ویژگیهای پرورش تفکر کودک از منظر معرفتشناسی اسلامی شامل ایجاد فضای آزاد برای بحث و انتقاد، تشویق به پرسش و تفکر عمیق، ارائه مسائل فلسفه اسلامی به زبان ساده، ترغیب به تفکر انتقادی و درک چندگانه و توجه به توسعه قدرت تفکر انتزاعی بود؛ در نهایت با توجه به عوامل شناسایی شده، الگوی پرورش تفکر کودک در آموزش فلسفه برای کودکان بر مبنای معرفتشناسی اسلام ارائه شد که از اعتبار مناسبی برخوردار بود.

کلیدواژه ها:

پرورش تفکر کودک ، آموزش فلسفه برای کودکان ، تفکر انتقادی ، مبانی فلسفی ، معرفتشناسی اسلام