نقش آموزه قرآنی تقوا در تفکر انتقادی و مراقبتی

تقوا، یکی از آموزه های مهمی است که در آیات متعددی از قرآن کریم به مومنان سفارش شده است. تقوا گونه ای خودکنترلی آگاهانه است که با پشتوانه ایمان به خداوند در فرد شکل می گیرد و در مسیر رشد و کمال انسان را همراهی می کند. تقوا امری ذومراتب و تشکیکی است و هر کسی به فراخور حال خود می تواند برای کسب درجاتی از آن بکوشد. پایبندی به تقوا آثاری در زندگی فرد به بار می آورد که خداوند متعال در قرآن به آن ها اشاره می کند. فرایند و آثار این آموزه قرآنی که از دل فرهنگ دینی ما برمی خیزد می تواند در پیشبرد برنامه فلسفه برای کودکان متناسب با بستر بومی و اسلامی ما نقش به سزایی ایفا کند. محور برنامه فلسفه برای کودکان، پرورش عقالنی آنان در سه حوزه تفکر انتقادی، مراقبتی و خالق است. در این جستار بر آنیم که ضمن واکاوی چیستی تقوا با استفاده از آیات قرآن نقش آن را در تفکر انتقادی و مراقبتی تحلیل نماییم. اساس تفکر انتقادی ارزیابی و سنجش آرا و افکاری است که فرد در معرض آنها قرار می گیرد و به فرموده قرآن، یکی از آثار تقوا دستیافتن به فرقان است که مالک و معیار تشخیص درست از نادرست است. فرایند تقوا و آثار مترتب بر درجات مختلف آن، در حوزه پرورش و رشد تفکر مراقبتی نیز با توجه به پنج گونه تفکر ارزش گذار، هنجاری، عاطفی، فعال، همدالنه، راهگشا است.

کلیدواژه ها:

تقوا ، تفکر مراقبتی ، تفکر انتقادی